Alerjik Rinit ve Ürtiker Tedavisine Pediatrik Yaklaşım Sunumu

Alerjik Rinit ve Ürtiker Tedavisine Pediatrik Yaklaşım

ALERJİK RİNİT

Alerjik rinit ARIA sınıflaması

İntermittan

-Haftada 4’ten az

         VEYA

-1 aydan az sürer

Persistan

 –Haftada 4’ten fazla

            VE

-1 aydan uzun sürer (Yılda)

Hafif

-Uyku normal

-Günlük aktiviteler normal

-İş-okulda sorun yok

-Ağır semptom yok

Orta-ağır

  -Uykuda sorun

-Günlük aktivitelerde sorun

-İş-okulda sorun

-Ağır semptomlar var

      (Bir veya fazlası)

Tedavi edilmemiş hastalarda

ALERJİK RİNİTTE TEDAVİ

Hapşırma    Nezle          Burun         Burun       göz

      tıkanması       kaşıntı  sı     semptomları

H1-antihistaminikler

oral    +++       +++       0 / +             +++       ++

intranasal         ++  +++          +            ++       0

 

Kortikosteroidler          +++    +++        ++              ++       +

Kromonlar

  intranasal      +  +          +            +       0

 

Dekonjestanlar

intranasal             0  0  ++             0  0

oral            0    0    +               0    0

Anti-kolinerjikler          0  +++         0          0  0

Anti-lökotirienler      0  +  ++             0       ++

Basamak tedavisi

Hafif intermittan semptomlar

• Oral H1 antihistaminikler
• intranasal H1 antihistaminikler
• Ve/veya dekonjestanlar

Orta-ciddi intermittan

• Oral veya intranasal H1 antihistaminikler
• Ve/veya dekonjestanlar
• İntranasal kortikosteroidler
• (Kromonlar)

Orta-ciddi persistan

• İntranasal kortikosteroidler

KORUNMA

Uygun

• Halılar
• Deri mobilyalar
• Toz tutan eşyalar
• Yüksek vakumlu elektrik süpürgeleri, çift kese
• Kolay yıkanabilen perdeler
• Tüylü veya bez oyuncaklar

Kedi ve köpek

Hamam Böceği

• Nem miktarı
• Binadaki çatlaklar
• Besinler
• Kimyasal ilaçlar
  

Ev içi küfler

• Nem
• Havalandırma
• Hijyen
• Bira, şarap, kavun ve kavuna benzer meyveler
  

Ev dışı alerjenler

• Pencere açılması
• Ventilasyon sistemi
• Yüz maskesi
• Gözlük

Tavsiyeler

• Yeni kuşak antihistaminikler
• Obstrüksiyonun ön planda olmadığı allerjik rinitlerde antihistaminikler
• Bir antihistaminiğe cevap vermeyen diğerine cevap verebilir.
• Burun tıkanıklığı çok fazlaysa önce 2-3 gün dekonjestan tedavi verilmelidir.
• Antihistaminikler akşam yemeğine yakın
• Kortikosteroidler verilme zamanları?
• Steroidler önce yüksek doz başlanıp 1 hafta sonra doz azaltılmalıdır.

ÜRTİKERDE TEDAVİ

• %10-20
• Atopik hastalık olanlar= %50’si

Ürtikerin Patofizyolojisi

Besin veya katkı maddeleri

• Yer fıstığı, buğday, fındık, deniz ürünleri, soya fasülyesi, Çeşitli koruyucu maddeler (benzoatlar, sülfitler)
• Besin boyalarımeyvalar, süt ürünleri, çukulota
• Tatlandırıcılar (sakkarin)
• Domates, çilek, kabuklu deniz hayvanları mast hücrelerini doğrudan uyarabilir.

İlaç reaksiyonları

• Penisilin (Dakika-10 gün)
• Sefolosporinler
• Sulfanamid
• Analjazik
• Sedatifler
• Diüretikler
• ACE inhibitörleri (1 saat ile 3 ay)
• B blokerler
• Hormonlar (insülin, östrojen, ACTH, BH)
• Kas gevşeticiler
• Aspirin ve diğer NSAİ
• Morfin, polimiksin, vankomisin, tiamin, doksorobusin, radyokontrast maddeler doğrudan mast hücre uyarısı

-İnfeksiyonlar (özellikle viral üst solunum yolu enfeksiyonları) çok sıktır.

-Böcek ısırmaları

-Kan transfüzyonları

-Temas allerjileri (Bitki, kozmetikler, lokal ilaç, hayvanlar)

• -İnfeksiyonlar (özellikle viral üst solunum yolu enfeksiyonları) çok sıktır

-Böcek ısırmaları

-Kan transfüzyonları

-Temas allerjileri (Bitki, kozmetikler, lokal ilaç, hayvanlar)

• Çok sayıda helmintin ürtikerle ilişkisi açıktır.
• Parazitik enfeksiyozlar genellikle bariz eusinofili ile ilişkilidir ve eusinofili yokluğunda düşünümemelidir.

Ürtiker ve anjiödem altta yatan sistemik hastalığın semptomlarıyla presente olabilir.

• Sjögren’s sendromu
• RA
• SLE.
• Hepsinde sedimantasyon yüksektir.

Stres

• Kişilerin ruhsal durumları ürtiker ve anjioödem gidişini etkileyebilir.

Papuler ürtiker

• Genç çocuklarda görülür
• Lezyonlar böcek ısırma bölgelerinde , genelde ekstremitelerde görülür.
• Tedavi

FİZİKSEL ÜRTİKERLER

• Çevresel faktörler sonucu
• Tüm ürtikerli vakaların %17’si

Soğuk ürtiker

• Soğuğa maruz kalmayla olur
• Tanı: Buz küp testi (5 dakika ve 10 dakika)
• Tedavi: Siproheptadin (diğer antihistaminjkler)
• Soğuk banyo ile dezentizasyon

Gecikmiş basınç ürtikeri

• Basıncı takiben 4-6 saat sonra
• Lezyonlar kaşıntıdan çok ağrılıdır.
• 48 saate kadar sürebilir.

Tanı: Kola 5-15 kg ağırlık 10-20 dakika basınç uygulama

Tedavi: Antihistaminikler başarısız

• Steroidler etkili (gün aşırı düşük doz)

Isı teması ürtikeri

Solar ürtiker

• Tüm ürtikerlerin %1’i
• Güneşe maruz kaldıktan sonra 1-3 dakika içinde (30 dakika içinde)
• Tedavi:
• Antihistaminikler
• Güneş koruyucular (Etonelde %5 lik paraaminabenzoik asid, zinc oksid, titanyum oksid)
• Cildin güneşten korunması

Dermografizm

• En sık fiziksel ürtikerdir.
• Toplumun %5’i
• Çizgisel basınçla 2 mm’den kalın kızarıklık
• Tedavi: Semptomatikse Cetirizin,difenhidramin ilk seçenektir (diğer antihistaminikler seçilebilir)

Suya bağlı ürtiker

• Çok nadir
• Suyla temasla
• Kolinerjik ürtikerden klinik olarak ayrılamazlar
• Epidermal antijenin suyun varlığında cilde nüfus etmesiyle
• Tanı: Distile su veya musluk suyun kompresi (Diğer tüm formlar ekarte edildikten sonra)
• Tedavi: Cilt yağı, antihistaminikler

Kolinerjik ürtiker

• Vücut ısısının artmasıyla ilişkili olan tek ürtiker tipidir
• Karekteristik görünüm

-İgne ucu papüller

Tedavi: Hidroksizin diğerlerinden daha etkili

-Cetirizine

Egzersize bağlı anafilaksi/ürtiker

• Egzersiz sonrası kaşıntı, kızarıklık, ödem, hışıltı, hipotansiyon
• Lezyonlar genelde büyük (10-15 mm)
• Ekzersiz sırasında salınan endorfinler
• Çoğu atopiktir (2/3)
• Antihistaminikler başarısız
• Bazı besinlerden sonra ekzersizle gelişebilir
• Yanlarında epinefrin ve difenhidramin bulundurmalılar

Tedavide genel prensipler

• Neden veya ortaya çıkarılan stimulusun tedavisi veya ortadan kaldırılması

2. jenerasyon antihistaminikler

    –Setirizin, levosetirizin

    –Loratadin, desloratadin

1. jenerasyon antihistaminikler

     –Hidroksizin (0.5 mg/kg/doz) 4-6 doz/gün

Tedaviye cevapsızlarda

-Antihistaminik dozu 4 katına kadar çık

-Kısa süreli kortikosteroid (4 gün prednizon)?

-H2 antihistaminik kombinasyonu (1-5 gün)

• Adrenalin: 1/1000’lik maks 0.3 cc ciddi akut ürtikerial anjioödemin rahatlamasını sağlayabilir.