Zatürre (pnömoni), çocuklar da dahil olmak üzere her yaş grubundan insanlarda hafif ila şiddetli semptomlara neden olan bir akciğer enfeksiyonudur. Çocuklar ve yaşlı bireylerde zatürre gelişme riski daha yüksektir. Çocukların zatürre olmasını önlemenin en iyi yolu, düzenli el yıkama, yüzeyleri temizleme ve dezenfekte etme gibi iyi hijyen uygulamalarıdır. Çocuklar genellikle uygun tıbbi yardım aldıklarında zatürreden kurtulurlar.
Çocuklarda Zatürre Nedenleri
Çocuklar virüslerden, bakterilerden ve diğer mikroorganizmalardan zatürre geliştirmeye karşı savunmasızdır. Zatürre sıklıkla grip veya viral üst solunum yolu enfeksiyonu gibi başka bir hastalığın komplikasyonu olarak gelişir. Burun ve boğaz geçiş yollarımız, mikroorganizmaların solunum yollarımıza girmesine ve akciğerlerimizin hava keselerine bulaşmasına izin verir.
Respiratuar sinsityal virüs (RSV), 5 yaşında veya daha küçük olan pnömonili çocuklarda sıklıkla bulunan bir virüstür. 1 yaşından küçük çocuklar pasif içiciliğe maruz kalırlarsa zatürree riski artar.
Aşağıdaki koşullar, çocukların mikroorganizmalardan zatürre yakalanma olasılığını artırabilir:
- Bozulmuş bağışıklık sistemi,
- Kistik fibroz veya astım gibi kronik sağlık sorunları,
- Akciğer veya hava yolu sorunları.
Çocuklarda Zatürre Belirtileri
Zatürre tipik olarak kişiden kişiye yayılır. Çocuklar daha serin veya soğuk havalarda iç mekanlarda daha fazla zaman geçirdikleri için sonbahar, kış ve ilkbaharın başlarında hastalığa daha fazla maruz kalabilirler. Çocuğunuzun giydiği kıyafetler veya dışarıdaki sıcaklık, zatürre olmasına engel değildir. Zatürre belirtileri çocuktan çocuğa değişebilir. Çocuğunuzun belirtileri ve şiddeti, hastalığa bakterilerin mi yoksa bir virüsün mü neden olduğuna bağlı olabilir.
Bakterilerle enfekte olan çocuklar tipik olarak aşağıdaki gibi belirtiler gösterir:
- Ateş,
- Mukuslu öksürük,
- Ağrılı öksürük,
- Kusma,
- İshal,
- İştahsızlık,
- Olağandışı yorgunluk.
Çocuğunuzun zatürresine bakteri mi yoksa virüsün mü neden olduğunu söylemek genellikle zordur. Sebep bir virüs ise, solunum problemleri daha yavaş ortaya çıkabilir. Çocuğunuz hırıltıya başlayabilir ve kötüleşen bir öksürük geliştirebilir.
Genellikle viral pnömoni ile ortaya çıkan belirtiler şunları içerir:
- Hızlı veya sert nefes alma,
- Baş ağrısı,
- Titreme,
- Genel telaş.
Bazı ebeveynler pnömoninin ilk belirtilerini soğuk algınlığı veya başka bir hastalık olarak algılar. Çocuğunuzun semptomları kötüleşirse, tıbbi tedavi almanız gerekir.
Çocuklarda Zatürre Tedavisi
Zatürre tedavisinin etkinliği, nedenin bir virüs veya bakteri olmasına bağlıdır. Doktorunuz, zatürreyi teşhis etmek için tipik olarak bir fizik muayeneye, göğüs röntgeni ve kan testleri de dahil olmak üzere çeşitli testler kullanacaktır. Akciğer enfeksiyonunun varlığını doğrulamak için balgam kültürü isteyebilir ve çocuğunuzun oksijen seviyelerini ölçmek için nabız oksimetresi kullanabilir.
Bir çocuğun zatürresine bir virüs neden olduysa, tedavi seçenekleri daha sınırlıdır. Doktorunuz, varsa çocuğun ateşini düşük tutmak için dinlenme ve ilaç önerebilir. Pnömonili çocuklara kodein veya dekstrometorfan içeren öksürük kesicilerin verilmemesi önerilir. Öksürük, fazla mukusun dışarı atılmasına yardımcı olur ve akciğerleri temizler.
Bakterilerin zatürreye neden olduğu durumlarda antibiyotikler etkili olabilir. Doktorunuz çocuğunuzun pnömonisini tedavi etmek için antibiyotik reçete ediyorsa, tavsiye edilen dozu, doktorunuzun sizi yönlendirdiği sıklıkta vermelisiniz. Çocuğunuz gelişme gösterdiğinde bunları kullanmayı bırakmamalı, doktorunuzun belirttiği şekilde ilaçları kullanmalısınız. Çocuğunuzun ciğerlerinde hala bakteriler olabilir ve çocuğunuza antibiyotik vermeyi bırakırsanız, zatürrenin geri dönmesine neden olabilirsiniz.
Çocuklarda Zatürreyi Önleme
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), çocukların PVC13 aşısı ile aşılanmasını önermektedir; 2 yaş ve altındaki çocuklarda pnömoni gelişmesini önlemeye yardımcı olur. PVC13 aşısındaki “13”, çocukları pnömokok hastalığının 13 çeşidine karşı koruduğu anlamına gelir. Aşı seçeneğini çocuğunuzun sağlık kuruluşu ile görüşmelisiniz. Çocuğunuzun yaş grupları için önerilen diğer tüm aşılarının da güncel olduğundan emin olmanız gerekir.
Çocuklar, iki aylık olduklarında PVC13 aşısının dozlarını almaya başlayabilirler. Bundan sonra, 15 aylık olana kadar periyodik olarak destek aşıları almalıdırlar. Daha önce aşı olmamış olan 2 ila 5 yaş arasındaki çocukları aşılamak için sadece bir doz PVC13 yeterlidir.