El dermatiti olarak da bilinen el egzaması, avuç içlerinde veya parmaklarda kaşıntılı kabarcıklara ve kızarıklıklara neden olan iltihaplı bir durumdur. El egzaması oldukça yaygın bir durumdur ve her yaşta ortaya çıkabilir. Kronik bir durumdur, yani bir kişinin muhtemelen tüm hayatı boyunca bu duruma sahip olacağı anlamına gelir. Bununla birlikte, belirtiler tipik olarak bir kişinin yaşamı boyunca gelir ve kaybolabilir.
El egzaması, atopik egzama öyküsü olan kişilerde, su ve kimyasallarla sık temas eden kişilerde daha yaygındır. Bunlar kuaförler, temizlikçiler, şefler ve sağlık uzmanlarını içerebilir.
El egzaması bulaşıcı değildir. Bununla birlikte, günlük faaliyetlerini gerçekleştirme becerilerini etkileyebileceği için hayat kalitesini düşürür.
El Egzamasının Nedenleri
Egzama, aşırı reaktif bağışıklık sistemine sahip kişilerde gelişen iltihaplı bir cilt rahatsızlığıdır. Kişi cildi tahriş edebilecek bir şeye dokunduğunda bağışıklık sistemi, kaşıntıya ve kızarıklığa neden olan iltihaplı bir tepki üretir. 2016 yılında yapılan bir araştırma, egzamalı kişilerin siğiller ve uçuklar gibi diğer cilt enfeksiyonlarına daha yatkın olabileceğini buldu. Bunun nedeni, vücutlarının, koruyucu bir bariyer oluşturan ve cildi enfeksiyonlardan koruyan bir protein olan yeterli filagrine sahip olmamasıdır. Egzamanın kesin nedeni tam olarak bilinmemesiyle birlikte araştırmalar genlerin ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun alerjik reaksiyona neden olan iltihaplanmaya yol açabileceğini belirtiyor.
El Egzamasına Neden Olabilecek Tetikleyiciler
Kimyasallar ve tahriş edici maddeler: Deterjan veya sabunu çok sık kullanan kişilerin ellerinde egzama gelişme olasılığı daha yüksektir. Kuaförlük, catering, inşaat ve mühendislik alanlarında çalışan insanlarda yaygındır.
Su: Amerikan Dermatoloji Akademisi’ne göre, herhangi bir şey cildi tahriş edebilir ve egzama alevlenmelerine neden olabilir. Ellerini sık sık yıkayan ve kurutan kişilerde el egzaması daha yatkındır. Kişi ellerini kurutsa bile ciltte bir miktar su kalacaktır. Bu su buharlaşacak ve cildin doğal yağlarını azaltacaktır. Elleri yıkarken sıcak su kullanmak uçucu yağlarda azalmaya neden olabilir ve bu da egzama alevlenmesini tetikleyebilir.
Stres: Kişi strese girdiğinde vücut kortizol ve epinefrin adı verilen iki hormon üretir. Bunlar bağışıklık sistemini baskılar ve cilt iltihabına neden olur. Bazen yüksek stres seviyeleri, ciltte kaşıntılı kabarcıklara neden olan yaygın bir egzama şekli olan dishidrotik egzamaya yol açabilir.
Terleme: Ter, sodyum, kurşun, nikel ve magnezyum gibi cildi tahriş edebilecek mineraller içerir. Ter tamamen kurumadığında, sıcak sıcaklıklar kaşıntıya neden olarak egzama alevlenmelerine neden olabilir.
Yiyecek alerjileri: Bazı yiyecekler alerjiye neden olarak ellerde egzama alevlenmelerine neden olabilir. Bunlara süt, yumurta, kuruyemiş, buğday ve soya ürünleri gibi süt ürünleri dahildir.
Soğuk hava ve dehidrasyon: Kışın kuru hava ve ani sıcaklık değişiklikleri cildi kurutabilir ve egzama alevlenmelerini tetikleyebilir. İnsanlar soğuk bir ortamdan iç mekan ısıtması olan bir odaya geçtiğinde ve katmanlarını çıkarmadığında daha olasıdır.
El Egzamasının Belirtileri
El egzaması semptomları kişinin yaşına, yaşam tarzına ve tıbbi geçmişine göre değişir. Tipik belirtiler şunları içerir:
- Kanama,
- Çatlama,
- Kuruluk,
- Kaşıntı,
- İltihap,
- Kabarcıklar,
- Kırmızı veya koyu lekeler.
El Egzamasının Tedavisi
El egzaması olan kişilere alerji uzmanlarının önerebileceği bazı ilaçlar aşağıdakileri içerir.
Topikal kortikosteroidler: Nemlendiriciler el egzamasının tedavisine yardımcı olabilse de, bazı kişiler topikal kortikosteroidler de kullanabilir. Egzamanın ciddiyetine bağlı olarak yüksek düzeyde steroid içerebileceklerinden, bu ilaçları kullanırken daima reçeteleme talimatlarını izleyin.
Antibakteriyel merhemler: Bunlar enfeksiyonların tedavisinde etkilidir. Kişiler bunları yaralara ve çatlamış cilde uygulayabilirler.
Kalsinörin inhibitörleri: Bunlar steroidler kadar güçlü değildir ve cilt incelmesine neden olmaz. Ancak, kişiler etkilenen bölgeye uyguladıktan sonra yanma veya batma hissi hissedebilirler.
Antihistamin tabletleri: Kişiler egzama alevlenmelerini tedavi etmek için sedatif antihistaminikler alabilir. Bu ilaçlar uyuşukluğa ve koordinasyon bozukluğuna neden olabilir, bu nedenle alerji uzmanınız yatmadan önce bunları almanızı önerebilir.
Topikal antibiyotikler: Bu ilaçlar açık çatlakları ve bakteriyel enfeksiyonları tedavi edebilir.
Ultraviyole (UV) tedavisi: Cildi UVA veya UVB dalgalarına maruz bırakarak hem çocuklarda hem de yetişkinlerde orta dereceli el egzamasını tedavi eder. Bu tedavi, kaşıntı ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur.