Gıda intoleransı, çoğu zaman gıda alerjisi ile karıştırılsa da ikisi de farklı durumlardır. Gıda intolerasında alerjik bir reaksiyon yaşanmaz. Tüketilen besinin iyi bir şekilde sindirilememesi sonucu intolerans oluşur. Gıda alerjisinde ise durum daha farklıdır. Bazı besinlere karşı bağışıklık sisteminin tepki vermesi gıda alerjisini oluşturur. Gıda alerjisinde bağışıklık sistemi tüketilen besini zararlı olarak algılar ve bu besinle savaşmaya başlar. Zararlı olarak gördüğü besinle mücadele eden bağışıklık sistemi, histamin gibi kimyasallar üretir ve besin alerjisinin belirtileri ortaya çıkar. Ancak gıda intoleransı bağışıklık sistemi ile alakalı bir durum değildir ve sindirim ile alakalı bir durumdur. Besin alerjilerinde alerjik şok adı verilen ciddi bir durum yaşanabilir ve bu durum hayati tehlike oluşturabilir. Gıda intoleransının ciddi boyutlara yol açabilecek belirtileri yoktur. 

Gıda İntoleransı Belirtileri

Besin duyarlılığı olan biri, bazı yiyecekleri yedikten hemen sonra genellikle bir rahatsızlık hisseder. Bu rahatsızlığın belirtileri çok çeşitlidir ve kişiden kişiye değişiklik gösterir. Gıda intoleransının belirtileri sindirim sistemi ile alakalıdır.

Gıda intoleransının yaygın belirtileri şunlardır:

• Şişkinlik,
• Mide bulantısı, kusma,
• Sinirlilik, gerginlik hissi,
• Fazla gaz, kramplar,
• Karın ağrısı,
• İshal,
• Migren,
• Baş ağrısı,
• Burun akıntısı,
• Halsizlik.

Gıda intoleransı olan kişilerde, yediği yemeğin miktarı belirtilerin ciddiyetini belirler. Fazla tüketilen bir yiyecek, belirtilerin şiddetini artırabilir. Gıda intoleranslarının belirtilerinin ortaya çıkması biraz zaman alabilir. Duyarlılığa neden olan bir besini yedikten birkaç saat sonra belirtiler ortaya çıkar ve bu belirtileri saatlerce ya da günlerce devam edebilir. 

 Gıda İntoleransının Nedenleri 

Vücudun belirli bir yiyeceği sindirememesi durumunda gıda intoleransları ortaya çıkar. Bu bozukluk, sindirim enzimlerinin eksikliğinden veya belirli kimyasallara duyarlılıktan kaynaklanıyor olabilir. Genellikle gıda intoleransı ile ilişkilendirilen yaygın yiyecekler şunları içerir; süt, gluten, gıda boyaları ve koruyucular, sülfitler, kafein ve fruktoz gibi diğer bileşikler.

Laktoz İntoleransı

Vücut, yiyecekleri parçalamak için sindirim enzimlerini kullanır. Bir kişi belirli enzimlere sahip değilse, belirli yiyecekleri sindirmede sorun yaşayabilir. Laktoz, sütte yer alan bir şekerdir. Laktoz intoleransı olan kişiler, laktozu, vücudun bağırsaktan kolayca emebileceği daha küçük moleküllere ayıran bir enzim olan yeterli laktaza, sahip değildir. Laktozun sindirim sisteminde uzun süre kalması; karın ağrısı, şişkinlik, ishal ve gaz gibi rahatsız edici durumların yaşanmasına neden olur. 

Fruktoz İntoleransı

Fruktoz, meyvelerde, bazı sebzelerde ve balda bulunan bir şekerdir. Fruktoz intoleransı, nadir de olsa bir enzim eksikliğinden de kaynaklanabilir. Bu gibi durumlar, kalıtsal fruktoz intoleransı olarak bilinir. Vücudun bağırsaktan şekeri emmesine izin veren bir proteinin eksik olduğu fruktoz malabsorpsiyonu çok daha yaygındır. Fruktoz intoleransı olan bireylerde, gıdalardaki fruktoz gaza, dolgunluğa, şişkinliğe, kramplara ve ishale yol açarak bağırsaklarda fermente olur.

Gluten Hassasiyeti

Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi bazı tahıllarda bulunan bir proteindir. Gluten intoleransı olan bir kişi, gluten içeren yiyecekleri yedikten sonra ağrı, şişkinlik veya mide bulantısı gibi rahatsızlıklar yaşar. Gluten intoleransı ayrıca sindirim dışı belirtiler ile de ilişkilendirilebilir. Gluten hassasiyeti olan biri şu belirtileri de yaşayabilir:

• Bilinç kararması,
• Baş ağrısı,
• Eklem ağrısı,
• Yorgunluk,
• Depresyon,
• Kaygı,
• Genel bir rahatsızlık hissi.

Gluten intoleransı, glutene otoimmün bir sistem tepkisi olan çölyak hastalığından ve buğdaya karşı alerjik bir yanıt olan buğday alerjisinden farklıdır. Ancak bu koşulların semptomları benzer olabilir. Gluten intoleransı, aynı zamanda, çölyak olmayan gluten hassasiyeti olarak da bilinir.

Salisilat İntoleransı

Salisilatlar, meyveler, sebzeler, otlar ve baharatlar dahil olmak üzere birçok bitkisel gıdada bulunan bileşiklerdir. Diş macunu, sakız ve şekerlemelerde de yapay tatlandırıcılar ve koruyucularda da yaygındır. Çoğu insan orta miktarda salisilatı tolere edebilir, ancak bazı kişilerin salisilata karşı toleransı azalmıştır.

Salisilat intoleransının belirtileri şunları içerebilir:

• Kurdeşen,
• Döküntüler,
• Karın ağrısı,
• İshal,
• Yorgunluk,
• Burun akıntısı,
• Hırıltılı solunum.

Gıda İntoleransına Neden Olan Diğer Yiyecekler

Bazı yaygın yiyecekler dışında da gıda intoleransına neden olabilecek besinler vardır ve şunları içerir:

Aspartam: Aspartam, genellikle şeker ikamesi olarak kullanılan yapay bir tatlandırıcıdır. Bazı kişilerde duyarlılığa neden olabilir. 

Yumurta: Bazı insanlar yumurta akını sindirmekte güçlük çekerler ancak yumurtalara alerjisi yoktur. Yumurta intoleransı, ishal ve karın ağrısı gibi semptomlarla ilişkilidir 

MSG: Monosodyum glutamat veya MSG, gıdalarda lezzet arttırıcı bir katkı maddesi olarak kullanılır. Bazı araştırmalar büyük miktarların baş ağrısına, kurdeşenlere ve göğüs ağrısına neden olabileceğini göstermiştir.

Gıda boyaları: Gıda boyalarının bazı insanlarda aşırı duyarlılık reaksiyonlarına neden olduğu bilinmektedir. Belirtiler arasında kurdeşen, deri şişmesi ve burun tıkanıklığı bulunur.

Maya: Maya intoleransı olan kişiler genellikle maya alerjisi olanlara göre daha az şiddetli semptomlar yaşarlar. Belirtiler tipik olarak sindirim sistemiyle sınırlıdır.

Şeker alkolleri: Şeker alkolleri genellikle, şekere sıfır kalorili alternatifler olarak kullanılır. Bazı insanlarda şişkinlik ve ishal gibi önemli sindirim sorunlarına neden olabilirler