Gluten, buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteindir. Buğday; ekmeklerde, makarnalarda ve tahıllarda içerik olarak kullanılan bir tahıldır. Gluten, yiyecekleri bir arada tutan, yapıştırıcı görevi görerek yiyeceklerin şeklini koruyan bir proteindir. Beklenmeyen ve akla gelmeyen yiyeceklerde bile gluten bulunur. Bu sebeple gluten duyarlılığı olan kişilerin bir uzman görüşü almaları oldukça önemli olmaktadır. Son zamanlarda diyetlerin de popüler bir belirleyicisi olan gluten, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Gluten duyarlılığı ve gluten alerjisi birbirinden farklı konulardır. Genel olarak çölyak hastalığı ile de karıştırılan gluten alerjisi çölyak hastalığından farklı olmaktadır. Gluten intoleransı buğday alerjisi ile de karıştırılır ancak buğday alerjisine sebep olan alerjen glutenden farklı bir protein de olabilir. 

Gluten Alerjisi ve Çölyak Hastalığı Farkları

Çölyak hastalığı ve gluten alerjisi birbirine karıştırılmaması gereken iki farklı konudur. Gluten intoleransı, çölyak hastalığına benzer belirtilere neden olabilir ancak uzun vadeli etkileri farklı olan bir konudur. Gluten intoleransının semptomları farklı hastalıkların, buğday alerjisi gibi, semptomlarına da benzeyebilir. Ancak ayırıcı tanının alerji uzmanları tarafından yapılması gereklidir. Bir kişinin buğdaya alerjisi olduğunda vücudu buğdaydaki bir proteine tepki verir ve bu protein gluten olmak zorunda değildir, farklı maddelere de tepki verilmiş olabilir. Buğday alerjisi yaşamı tehdit eden tehlikeli boyutlara ulaşabilir ve acil tıbbi yardım gerektirebilir. Bu nedenle buğday alerjisi olan kişilerin tüm buğday ürünlerinden uzak durması hayati önem taşıyabilir. Gluten intoleransı rahatsızlıklara sebebiyet verebilir ancak acil tıbbi müdahale gerektiren durumlara sebep vermesi pek olası değildir. Çölyak hastalığı, bağışıklık tepkisinin virüsler veya bakteriler gibi yabancı maddelerden ziyade kendi vücuduna yönelik olan bir otoimmün durumdur. Çölyak hastalığı belirli gen yapısına sahip kişilerde gelişebilir. Nüfusun yüzde otuzu bu genleri taşır ancak genlere sahip olanların sadece küçük bir yüzdesinde çölyak hastalığı gelişir. Bu genleri taşımayan kişilerde çölyak hastalığı gelişmez. Çölyak hastalığına sahip kişilerde gluten tüketilmesi ince bağırsakta bağışıklık iltihabına neden olur ve tedavi edilmediği durumlara hayatı tehdit eden ciddi sorunlara sebebiyet verir. Bilim insanları, çevresel faktörlerin de çölyak hastalığında rol oynayabileceğine dair kanıtlar buldular. Ancak gluten intoleransına tam olarak neyin sebep olduğu ve bunun benzer hastalıklarla nasıl bir ilişkisinin olduğundan emin değiller. Bilim adamları, çevresel faktörlerin çölyak hastalığında rol oynayabileceğine dair kanıtlar buldular.

Gluten Alerjisi Tanı, Belirti ve Tedavisi 

Gluten intoleransı olan bir kişi, buğday, arpa veya çavdar içeren yiyecekleri tükettikten sonra birtakım semptomlar geliştirecektir. Bu belirtiler; şişkinlik, karın ağrısı, ishal, mide bulantısı, kabızlık, genel bir rahatsızlık hissi, kaygı, baş ağrısı, uyuşukluk, eklem ve kas ağrısı, deri döküntüsü gibi durumlar olarak belirtilebilir. Gluten alerjisinin tam olarak anlaşılabileceği bir test mevcut değildir. Bu sebeple gluten duyarlılığını belirlemek için uzmanlar, çölyak hastalığını ve buğday alerjisini eleyecek testler yaparak ilerlerler. Çölyak hastalığı ve buğday alerjisi elendikten sonra gluten duyarlılığının yol açtığı sorunları azaltmak beslenme planı uygulanır. Gluten duyarlılığını tedavi eden en etkili yöntem glutensiz beslenme şeklidir. Gluten duyarlılığı olan kişilerin diyetisyen ile bir beslenme planı ve diyet listesi oluşturması gerekmektedir. Diyetisyeniniz beslenme planı oluşturarak durumunuzu takip edecektir ve glutenin ortadan kaldırılmasıyla durumunuzda bir değişiklik olup olmadığını gözlemleyecektir.