Alerjisi olan birçok kişi, nefes darlığının bir alerji semptomu mu yoksa daha ciddi bir şey mi olduğunu sorgular. Ancak cevap basit değildir. Birçok farklı alerji türü vardır ve her biri benzersiz bir dizi belirtiye neden olabilir. Yiyecek veya ilaca karşı alerjiler, nefes darlığına ve kurdeşen veya şişme gibi belirtilere neden olabilir. Alerjik nezle veya evcil hayvan alerjileri gibi diğer alerjiler genellikle kendi başlarına nefes darlığına neden olmaz. Bununla birlikte, burnunuzda veya boğazınızda iltihaba neden olan bir alerjiniz varsa şiddetli iltihaplanma yaşarsanız nefes almada zorluk yaşayabilirsiniz. Ayrıca, astımınız ve alerjiniz varsa, alerjiniz astım krizini tetikleyebilir ve bu da nefes darlığına neden olabilir.

Alerjilere Ne Sebep Olur?

Alerjiler, vücudunuz genellikle zararsız olan bir şeye ters tepki gösterdiğinde ortaya çıkar. Alerjenle temas ettiğinizde, vücudunuz kendini korumak için histamin ve diğer kimyasalları serbest bırakır. Bu salınım, nefes darlığı da dahil olmak üzere çeşitli semptomlara neden olabilir. Çeşitli alerji türleri nefes darlığına neden olabilir. Örneğin, alerjik astım, genellikle çevredeki tahriş edici maddeler (kedilere, köpeklere veya diğer hayvanlara karşı alerjik bir tepkiye neden olan), toz akarları, hamamböcekleri, küf ve polen gibi tahriş edici maddeler tarafından tetiklenen bir alerji türüdür. Küf ve polen, mevsimsel alerjilere neden olan yaygın alerjenlerdir, evcil hayvan kepeği veya toz akarları ise yıl boyunca semptomlara neden olur.

Alerjiler Nasıl Nefes Darlığına Neden Olur?

Alerjilerin nefes darlığına neden olmasının çeşitli yolları vardır. En doğrudan yol, alerjenin burun ve solunum yollarınızı tahriş etmesidir. Bu duruma alerjik rinit denir. Saman nezlesi ya da alerjik nezle olarak da bilinen alerjik rinit, burun ve sinüslerin iltihaplanmasıdır. Hapşırma, tıkanıklık, burun akıntısı ve kaşıntılı, sulu gözlere neden olabilir. Şiddetli tıkanıklığınız varsa, burnunuzdan nefes almak zor olabilir ve bu da nefes darlığı hissine neden olur.

Alerjilerin nefes darlığına yol açmasının başka bir yolu da astımınız varsa ve alerjileriniz bir atağı tetikliyorsa olur. Astım, hava yollarının şişmesine ve daralmasına neden olarak nefes almayı zorlaştıran kronik bir akciğer rahatsızlığıdır. Astımınız varsa ve bir alerjenle temas ederseniz, astım krizini tetikleyebilir ve nefes almayı zorlaştırabilir.

Alerji Belirtileri Nelerdir?

Alerji belirtileri, alerjinin türüne ve reaksiyonun şiddetine göre değişir. Alerjisi olan bazı kişilerde sadece hafif semptomlar görülürken, diğerlerinde anafilaksi adı verilen ciddi, yaşamı tehdit eden bir durum ortaya çıkabilir. Anafilaksi son derece ciddi bir durumdur ve acil tıbbi müdahale gerektirir. Semptomlar alerjinin türüne göre de değişiklik gösterebilir. En yaygın olan alerji belirtilerinden bazıları şunlardır:

Alerjik Rinit Belirtileri

• Hapşırma,
• Akıntılı veya tıkalı burun,
• Kaşıntılı burun veya gözler,
• Sulu, kırmızı veya şişmiş gözler,
• Kaşıntılı dil veya ağız çatısı.

Gıda Alerjisi Belirtileri

• Ağızda karıncalanma hissi,
• Dil, dudak, yüz veya boğaz şişmesi,
• Anafilaksi.

Alerjik Astım Belirtileri

• Öksürme veya hırıltı,
• Nefes darlığı,
• Göğüste sıkışma.

Böcek Sokması Alerji Belirtileri

• Sokma yerinde şişlik,
• Kurdeşen,
• Öksürük,
• Hırıltı veya nefes almada zorluk,
• Göğüste sıkışma,
• Anafilaksi.

İlaç Alerjisi Belirtileri

• Kurdeşen,
• Yüz çevresinde şişlik,
• Kaşınan cilt,
• Hırıltı,
• Döküntü,
• Anafilaksi.

Alerji Nasıl Teşhis Edilir?

Alerji teşhisi konusunda en yetkili doktorlar alerji uzmanlarıdır. Bu nedenle alerjiniz olduğundan şüpheleniyorsanız ya alerji belirtileriniz varsa bir alerji uzmanına görünmeniz gerekir. Alerji uzmanınız, belirtilerinizle ve tıbbi geçmişinizle ilgili detaylı sorular soracaktır; ardından fizik muayene yapacaktır. Daha sonra mevcut durumunuza ve belirtilerinize göre bazı testler yapabilir. Alerjilerin teşhisinde genel olarak deri delme testi ve kan testleri kullanılır. 

Alerji Tedavileri Nelerdir?

Alerjileri tedavi etmenin ve semptomları azaltmanın farklı yolları vardır. Sizin için en iyi yol, semptomlarınızın ciddiyetine ve alerjen tetikleyicilerinize bağlıdır. Alerjinizin türüne göre alerji uzmanınız sizin için uygun ilacı reçete edecektir. Antihistaminler, kortikostreoidler, dekonjestanlar gibi ilaçlar alerjilerin tedavisinde kullanılan ilaçlardandır. Alerji aşısı da başarı oranı yüksek bir tedavi yöntemidir. 3 ile 5 yıl devam edebilen alerji aşı tedavisinde küçük miktarda alerjenler kademeli olarak size verilir. Böylelikle vücudunuzun alerjen maddeye daha duyarsız hale gelmesi hedeflenir. 

Alerjenlerden Korunma İpuçları

Alerjik reaksiyonları önlemenin en iyi yollarından biri, alerjenlerle temastan tamamen kaçınmaktır. Örneğin, polen alerjiniz varsa, polen sayısı yüksek olduğunda içeride kalmaya çalışın. Evcil hayvanlara alerjiniz varsa, evinizde evcil hayvan bulundurmayın. Toz akarlarına alerjiniz varsa, evinizi temiz ve tozsuz tuttuğunuzdan emin olun. Diğer önleyici ipuçları şunları içerir:

Eve döndükten sonra duş alın

Polen ve diğer alerjenler giysilerinize, cildinize ve saçınıza yapışır. Polenlerin evinizin etrafına yayılmasını önlemek için içeri girer girmez duş alın ve kıyafetlerinizi yıkayın.

Pencereleri kapalı tutun

Polen sayısının yüksek olduğu zamanlarda pencereleri kapalı tutmaya çalışın. Eve giren polen sayısını azaltmanız, belirtilerinizi hafifletebilir. 

Bir toz maskesi takın

Polen oranının yüksek olduğu bir günde dışarıda olmanız gerekiyorsa, polen parçacıklarını solumaktan kaçınmak için bir toz maskesi takın.

Düzenli olarak temizlik yapın

Toz akarları, kirli ortamlarda gelişen küçük canlılardır. Evinizdeki toz akarlarını azaltmak için düzenli olarak süpürün ve yatak takımlarını sıcak suda yıkayın. Havadaki partiküllerin temizlenmesine yardımcı olması için bir HEPA filtresi kullanabilirsiniz.