Gül hastalığı, burun, çene, yanaklar ve alında tekrarlayan kızarma, kızarıklık, damarların genişlemesi, papüller veya püstüllerle kendini gösteren yaygın bir kronik enflamatuar hastalıktır. Genellikle deri ile sınırlı olmasına rağmen, gül hastalığı ile sistemik bazı hastalıkların bir ilişkisi olduğu bildirilmiştir. Kalıcı yara izi, kalıcı eritemi ve oküler sekel oluşumunu önlemek için hızlı tanı ve tedavi gereklidir.

Baskın belirtilere dayalı olarak gül hastalığının dört alt tipi vardır:

• Eritematotelanjiektatik,
• Papülopüstüler,
• Fimatöz ve
• Oküler.

Alt türler birbirini dışlamaz. Hastalar birden fazla alt tipin özelliklerine sahip olabilir. Gül hastalığı hastalarının yüzde elli ile yetmiş beşinde kuruluk, kızarıklık, yırtılma, karıncalanma / yanma hissi, yabancı cisim hissi, ışığa duyarlılık ve bulanık görme gibi belirtilerle birlikte göz tutulumu vardır. Gül hastalığı cilt ve göz semptomlarına ek olarak anksiyete, utanma, depresyon ve yaşam kalitesi üzerinde önemli bir etkisi olabilir.

Genellikle deri ile sınırlı olmasına rağmen, gül hastalığı ile 

• Nörolojik hastalıklar,
• İnflamatuar bağırsak hastalığı ve
• Kardiyovasküler hastalıklar gibi sistemik bazı hastalıkların bir ilişkisi bildirilmiştir.

Gül Hastalığı Nedenleri Nelerdir?

Gül hastalığının kesin nedeni tam olarak anlaşılamamıştır. Gül hastalığı gelişimi için bilinen nedenler arasında genetik, immün reaksiyon, mikroorganizmalar, çevresel faktörler ve nörovasküler düzensizlik yer almaktadır. Ek olarak, ultraviyole (UV) maruziyetinin gül hastalığı için bir tetikleyici olarak bilinen etkisinin yanı sıra, hastalığın nedeni olarak da rol oynayabilir. Genetik yatkınlık, ailesinde gül hastalığı öyküsü olan hastalarda daha yüksek hastalık insidansı ile desteklenir. Ayrıca, gül hastalığı hastalarında spesifik insan lökosit antijeni (HLA) lokusları tanımlanmıştır.

Mikroorganizmalar arasında Demodex akarları, gül hastalığından etkilenen ciltte daha yüksek sayılarda görüldükleri için gül hastalığında rol oynuyor gibi görünmektedir, ancak bunun gül hastalığının bir nedeni mi yoksa sonucu mu olduğu net değildir. Helicobacter pylori, gül hastalığı ile ilişkili olduğu bildirilen başka bir organizmadır.

Gül Hastalığı Sıklığı Nedir?

Gül hastalığı tanısı esas olarak klinik yargıya dayandığından, çok sayıda hasta, özellikle hafif hastalığı olanlar, teşhis edilmemiş kalabilir. Dünya çapında gül hastalığı insidansının popülasyonun %5’inden fazla olduğu tahmin edilmektedir. 30 ila 50 yaş arasındaki yetişkinleri destekler, kadınları erkeklerden daha fazla etkiler ve daha çok açık tenli kişilerde (fototipler I ve II) teşhis edilir ve beyaz tenli kişilerin %10’undan fazlasını etkiler.

Gül Hastalığı Nasıl Oluşur?

Nörovasküler düzensizlik, bağışıklık sisteminin aktivasyonu ve Demodex akarları ile istila, gül hastalığı için öne sürülen patofizyolojik mekanizmalar arasındadır.

Gül hastalığında aşırı sıcaklıklara, baharatlara ve alkole maruz kalma ile lenfatik ve kan damarlarının genişlemesi gözlenmiştir.

Biyopsi Gerekir Mi?

Gül hastalığı klinik bir tanıdır ve biyopsi tipik olarak gerekli değildir. Gül hastalığının histolojik bulguları farklı alt tiplere göre değişebilir. Gül hastalığı tipik olarak yetişkinlikte ortaya çıkar, ancak çocukları nadiren etkileyebilir. Gül hastalığı, hastalık sırasında 4 farklı klinik alt tiple karşımıza çıkar. Aralıklı burun ve yanak kızarıklığı ile birlikte kalıcı eritem ile ortaya çıkan eritemattelanjiektatik alt tip, genellikle gül hastalığının ilk klinik bulgusudur.

Papülopüstüler formda, hastalar yüzdeki etkilenen bölgede papül ve püstül döküntüleri ile başvurur. Bu alt tip, lezyonların görünümündeki benzerlikten dolayı bazen “yetişkin akne” olarak adlandırılır. Özellikle, gül hastalığını komedonlardan yoksundur ve onu gerçek akneden ayırmaya yardımcı olur.

Fitatöz alt tip, yağ bezlerinin fibrozu ve hipertrofisi ile kendini gösterir. Tipik olarak erkek hastaların burnunda görülmekle birlikte yanakları, çeneyi ve glabellayı da etkileyebilir. Phyma tipik olarak gül hastalığının geç bir belirtisi olmasına rağmen, daha önce cilt değişikliği olmayan de novo vakalar bildirilmemiştir.

Oküler rozasea, yırtılma, kuru göz, sertlik hissi, kaşıntı, hordeola ve blefarit ile kendini gösterir.

Gül Hastalığı Nasıl Değerlendirilir?

Gül hastalığını klinik bir tanıdır. Hastalara potansiyel tetikleyiciler sorulmalıdır. Oküler semptomları olan hastalarda oftalmik değerlendirme gereklidir.

Gül Hastalığının Tedavisi 

Gül hastalığının tedavisinde ilk adım, hastaya UV ışığı, baharatlar, hava değişiklikleri ve alkollü içecekler gibi tetikleyicileri tanımlamasını ve sonra bunlardan kaçınmasını tavsiye etmektir. Gül hastalığı olan tüm hastalar için evrensel cilt bakımı önerileri arasında pH dengeli cilt temizleyicileri (sabunların aksine), SPF 30 veya üzeri geniş spektrumlu güneş koruyucu ve düzenli nemlendirici kullanımı bulunur.

Gül hastalığını genellikle cildin hassas ve huzursuz olmasına neden olur ve tahrişe neden olan ürünlerden kaçınılmalıdır. Yeşil pigment içeren kozmetikler, kalıcı eritemi maskelemek için en iyisidir. Terapi seçimi, her bir hasta için mevcut olan belirtilere göre yönlendirilir. Tedavilerin çoğu iltihabı azaltmayı amaçlar. Antiinflamatuar özellikler sağlamalarına rağmen, gül hastalığında topikal steroidlerden kaçınılmalıdır. Kalıcı eritem ve telenjiektaziler tamamen inflamasyona ikincil değildir ve sıklıkla brimonidin, oksimetazolin veya vasküler lazer gibi cilt damar sistemini hedef alan tedavi gerektirir. Gül hastalığının phymatous değişiklikleri, endike olduğunda cerrahi müdahale gerektiren ciltte geri dönüşü olmayan değişikliklere neden olur.

Elektrocerrahi

Hasta herhangi bir oküler tutulum, özellikle şiddetli semptomlar veya görme bozukluğu gösterirse, bir göz doktoruna sevk edilmesi önerilir. Hamile kadınlarda topikal tedavi önerilir. Azitromisin, eritromisin ve klaritromisinin, hafif-şiddetli inflamatuvar gül hastalığını hastası hamile kadınlarda güvenli olduğu düşünülmektedir. Sistemik tedaviler genellikle tek başına topikal tedaviye yanıt vermeyen alevlenmeler için kullanılır. Alevlenmeyi kontrol ettikten sonra remisyonu sürdürmek için topikal tedaviye devam edilmesi önerilir.

Hangi Hastalıklarla Karışır

Akne: İki hastalık papül ve püstülleri paylaşırken, komedonların varlığı sivilceye özgüdür ve ikisini ayırt etmeye yardımcı olur.

Seboreik dermatit, saçlı deri ve yüzde kızarıklık ve yağlı pullanma ile kendini gösterir. Yüzün nazolabial kıvrımlarına ve saç taşıyan bölgelerine daha fazla dağılma eğilimindedir. İki durum ortak olduğu için, birçok hasta hem seboreik dermatit hem de gül hastalığını ile kendini gösterecektir. Birinin tedavisi diğerinin maskesini düşürür.

Keratosis pilaris rubra tipik olarak, eritemli yamalar üzerinde lateral yanaklarda ve boyunda küçük foliküler papüller bulunan ergen hastaları etkiler.

Kızarma: Gül hastalığı’da kızarma genellikle yüzle sınırlıdır. Diğer alanları içeren yıkama, daha fazla dikkat gerektirir.

Akut kutanöz lupus eritematozus: Lupusun malar döküntüsü gül hastalığıya benzer görünebilir, ancak genellikle nazolabial kıvrımları korur ve papülopüstüllerden yoksundur.

İlaca bağlı akneiform döküntü: Başlangıç ​​genellikle anidir ve geçici olarak ilaç alımıyla ilgilidir. Lezyonlar tipik olarak monomorfiktir (aynı aşamadaki tüm papüller veya püstüller) ve gövdeyi tutar.

Düzelir Mi?

Gül hastalığının yaşamı tehdit eden bir hastalık değildir ve gül hastalığının genel prognozu iyidir. Ancak depresyon ve anksiyeteye yol açabilir. Tedavi edilmezse, hastalarda kalıcı yara izi ve kalıcı eritem gelişebilir. Son çalışmalar, gül hastalığının nörolojik, kardiyovasküler, endokrin ve gastrointestinal komorbiditelerle olası ilişkisini ayrıntılı olarak ele aldı. Gül hastalığının hastaları da bu komorbiditelerin dikkate alınması gerekli olabilir, ancak şu anda tarama için kanıta dayalı bir öneri oluşturulmamıştır.