Histamin, vücudun tüm hücrelerinde bulunan bir kimyasaldır. Pek çok yiyeceğin doğal bir bileşenidir, bağışıklık ve sinir sisteminin önemli bir parçasıdır. Ayrıca iltihaplanmada önemli bir rol oynar.

Histamin, birkaç ana işlevden sorumlu bir kimyasaldır, bu işlevler şunlardır:

  • Mesajları beyninize iletir,
  • Sindirime yardımcı olmak için mide asidi salınımını tetikler,
  • Bağışıklık tepkinizin bir parçası olarak yaralanma veya alerjik reaksiyondan sonra salınır.

Histamin seviyeleri çok yükseldiğinde veya düzgün bir şekilde parçalanamadığında, normal vücut fonksiyonlarınızı etkileyebilir. 

Histamin İntoleransı Ne Demek?

Histamin intoleransı, biriken histamin dengesizliği ve histamin bozunma kapasitesinden kaynaklanır. Histamin intoleransının, bir histamin birikimi ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Sağlıklı bir insanda histamin DAO ve HNMT enzimleri tarafından parçalanır. Bu enzimlerden biri doğru çalışmadığında histamin intoleransının belirtileri ortaya çıkabilir. Bağırsaklar yeterince sağlıklı değilse histamini normal bir şekilde parçalamak için yeterli DAO enzimi olmayabilir. Birikme meydana geldiğinde, belirtilerde de artış meydana gelir. 

Histamin İntoleransı Belirtileri

Histamin, yaygın alerjik tepkiler ve semptomlarla ilişkilidir. Bunların çoğu, histamin intoleransındakilere benzer.

Histamin duyarlılığının belirtileri değişkenlik gösterse de yaygın belirtileri şunları içerir:

  • Baş ağrısı veya migren,
  • Burun tıkanıklığı veya sinüs sorunları,
  • Yorgunluk,
  • Kurdeşen,
  • Sindirim sorunları,
  • Düzensiz adet döngüsü,
  • Mide bulantısı,
  • Yüzde / ellerde / dudaklarda anjiyoödem şişmesi,
  • Artan asit üretimine bağlı mide ekşimesi,
  • Kusma.

Histamin duyarlılığının daha şiddetli belirtileri ise şunlardır:

  • Karın krampları,
  • Doku şişmesi,
  • Yüksek tansiyon,
  • Düzensiz kalp atış hızı,
  • Kaygı,
  • Vücut ısısını düzenlemede zorluk,
  • Baş dönmesi.

Histamin intoleransının belirtilerinden bir ya da daha fazlasını yaşayabilirsiniz. Belirtilerin şiddeti kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı kişilerde şiddetli belirtileri yaşanabilirken bazı kişilerde ise hafif belirtiler yaşanabilir. 

Histamin Seviyesinin Yükselmesine Ne Sebep Olur?

Diamin oksidaz (DAO) enzimi ile birlikte doğal olarak histamin üretirsiniz. DAO, gıdalardan aldığınız histamini parçalamaktan sorumludur. Bir DAO eksikliği geliştirirseniz ve histamini parçalayamazsanız, bir hoşgörüsüzlük geliştirebilirsiniz.

DAO enzim seviyelerinizin etkilenmesinin bazı nedenleri şunlardır:

  • DAO işlevlerini engelleyen veya üretimi engelleyen ilaçlar,
  • Sızdıran bağırsak sendromu ve iltihaplı bağırsak hastalığı gibi mide-bağırsak bozuklukları,
  • DAO enzimlerinin yanlış çalışmasına neden olan histamin açısından zengin besinler,
  • DAO enzimlerini bloke eden veya histamin salınımını tetikleyen yiyecekler,
  • Bakteriler, yiyecekler düzgün sindirilmediğinde büyür ve aşırı histamin üretimine neden olur. Normal DAO enzimleri seviyeleri, vücudunuzdaki artan histamin seviyelerini parçalayamaz ve bir reaksiyona neden olabilir.

Histamin İntoleransının Teşhisi ve Tedavisi

Teşhise varmadan önce, doktorunuz benzer semptomlara neden olan diğer olası bozuklukları veya alerjileri ortadan kaldıracaktır. Şu anda histamin intoleransını teşhis etmek için kanıtlanmış bir test yoktur. Doktorunuz histamin intoleransını teşhis etmek için bir diyet yapmanızı isteyebilir. Bu diyet, histamin veya histamin tetikleyicileri açısından yüksek yiyecekleri çıkarmanızı ve yeni reaksiyonları izlemek için bunları yavaşça yeniden başlatmanızı gerektirir. Yapacağınız diyet doktor kontrolünde olmalıdır ve yediğiniz yiyeceklerin tam listesini tutmanız önemli olmaktadır. İlgili bozuklukların değerlendirilmesinden sonra yüksek histaminli besinleri ortadan kaldıran bir diyet izlenebilir. Histamin azaltıldığında veya diyetten çıkarıldığında belirtiler düzelirse, histamin intoleransı olabilirsiniz. Histamin intoleransınız varsa, bu durumun etkilerini azaltmak için histamin içermeyen bir diyet yapabilirsiniz. Bazı durumlarda doktorunuz bazı ilaçları ya da takviyeleri kullanmanızı önerebilir. 

Yüksek Histamin İçeren Gıdalar

Besinin histamin içeriği saklama süresine, olgunluğuna veya olgunluğuna, pişirilmesine ve işlemeye bağlı olarak değişir.

Histamin seviyesi yüksek olan bazı yiyecek ve içecekler şunlardır:

  • Alkol; Şampanya, kırmızı şarap, bira, beyaz şarap,
  • Fermente veya füme etler, balık; Sardalya, uskumru, ringa balığı, ton balığı, salam,
  • Salamura veya konserve yiyecekler; lahana turşusu, turşu, çeşniler, soya sosu,
  • Fermente süt ürünleri; yoğurt, kefir, ayran,
  • Eski peynirler; parmesan, gouda, İsviçre, 
  • Meyve; kuru meyve, çilek, narenciye,
  • Sebzeler; domates ve domates ürünleri, ıspanak,
  • Baklagiller; nohut, soya fasulyesi, yer fıstığı,
  • Diğer; tarçın, çikolata,
  • Tahıllar; buğday.

Düşük Histamin İçeren Yiyecekler

  • Mümkün olduğunca taze yiyecekler yiyin.
  • Taze et ve balık tüketin konserve ürünlerinden kaçının.
  • Çilek, narenciye hariç taze meyveleri tüketebilirsiniz. 
  • Domates, ıspanak ve lahana hariç taze sebzeleri tüketebilirsiniz. 
  • Tahıllardan; pirinç, mısır, darı, yulaf, sorgum gibi yiyecekleri tüketebilirsiniz.