Ülkemizde de uygulanmaya başlanan Almanya’nın Pfizer Biontech aşısına karşı daha önce alerjik reaksiyon bildirilmesi, alerjisi olan kişilerde bazı soru işaretlerine neden oldu. Özellikle ilaç alerjisi olan kişiler yaptıracakları aşı konusunda kafa karışıklığı yaşıyor. Bu yazıda ilaç alerjisi olanlar Biontech aşısını tercih edip etmemeleri gerektiği ile ilgili soruları yanıtladık.

Biontech Aşısının Alerji Riski Var Mı?

Biontech aşısı, mRNA tabanlı bir aşıdır. mRNA şu şekilde açıklanabilir: “Messenger ribonükleik asit (mRNA) aşıları, vücudun kendi bağışıklık tepkisini uyaran yeni bir teknolojidir. Bu aşılar, belirli bir virüs özelliğinin (virüs antijeni) “planı” veya kodu dahil olmak üzere haberci RNA’dan bilgi içerir. Bilgi, vücudun bu antijeni kendi başına üretmesini sağlar: mRNA, antijenin üretimi için bilgiyi proteinleri yapan hücre makinemize aktarır. Vücudumuzdaki hücreler daha sonra antijeni yüzeylerinde sunar ve böylece istenen spesifik bağışıklık tepkisini tetikler. Vücut virüsle temas ettiğinde, bağışıklık sistemi spesifik antijeni tanır ve virüsle ve dolayısıyla enfeksiyonla hızlı ve hedefli bir şekilde savaşabilir.”

Biontech aşısı olduktan sonra şiddetli alerjik vakalar bildirilmiştir. Milyon doz başına 11 vaka bildirilmiştir. Bu vakaların geneli aşı olduktan yaklaşık 15 dakika içinde reaksiyon göstermiştir. Biontech aşısında bulunan mRNA’nın bozulmasını engellemek, suda çözünmesi sağlamak için polietilen glikol (PEG) adı verilen bir madde kullanılmıştır. Alerjiye neden olan maddenin PEG olduğu düşünülmektedir. Ancak alerjiye PEG maddesinin neden olduğu net olarak belirtilmemiştir. 

İlaç Alerjisi Olanlar Biontech Aşısı Olabilir Mi?

Özellikle PEG içeren ilaçlara karşı alerjisi olan kişilerin Biontech aşısı olmaması daha güvenli olacaktır. İlaç alerjisinin nedeni PEG değilse, alerji gelişme olasılığı da düşük olacaktır. İlaç alerjiniz varsa ve nedeninin PEG olup olmadığını bilmiyorsanız Coronavac aşısı olmanız daha doğru olabilir. 

Alerjisi olan kişilerin hastanede aşı olması gerekir. Alerjisi olan kişilerin aşıdan sonra 30 dakika hastanede gözlem altında beklemeleri yararlı olacaktır. Gelişen şiddetli alerjik reaksiyonların büyük bir çoğunluğu ilk 30 dakikada meydana gelmiştir. Olası bir reaksiyona karşı hastanede bulunmanız, tıbbi destek almanızı sağlayacaktır. 

Aşıya Karşı Alerjik Şok Gelişirse Nasıl Anlaşılır?

Alerjik şok kalp, solunum, deri, dolaşım sistemini etkilemektedir. Alerjik şokta belirtiler, alerjenle karşılaştıktan kısa süre sonra ortaya çıkar. Belirtiler şu durumları içerebilir:

  • Ciltte döküntü, kızarıklık, kaşıntı,
  • Nefes almada güçlük,
  • Astım semptomları,
  • Ses kısıklığı,
  • Tansiyonun düşmesi,
  • Kusma, karın ağrısı,
  • Hızlı nabız,
  • Bayılma.

Aşı olduktan sonra yukarıdaki belirtilerden bir ya da birden fazlasını yaşarsanız kısa sürede sağlık personeline haber vermeniz faydalı olacaktır.

Aşıya karşı alerjik şok gelişen durumlarda acil bir şekilde müdahale edilmelidir. İlk müdahale olarak adrenalin uygulanmalıdır. Beta bloker gibi tansiyon ilacı kullanan kişilerde adrenalin etkili olmayacağı için glukagon ilacı kullanılmalıdır.