Sedef hastalığı, cilt hücrelerinin normalden 10 kat daha hızlı çoğalmasına neden olan bir cilt hastalığıdır. Bu durum, cildin beyaz pullarla kaplı engebeli kırmızı lekeler halinde birikmesini sağlar. Her yerde büyüyebilirler, ancak çoğu kafa derisinde, dirseklerde, dizlerde ve belde görülür. Sedef hastalıkları insandan insana geçemez. Bazen aynı ailenin üyelerinde olur ancak bulaşıcı değildir. Sedef hastalığı genellikle erken yetişkinlikte ortaya çıkar. Çoğu insan için sadece birkaç alanı etkiler. Ağır vakalarda sedef hastalığının vücudun büyük kısımlarını kaplayabilir. Yamalar iyileşebilir ve sonra hayatın farklı dönemlerinde gelebilir.

Sedef Hastalığının Belirtileri

Sedef hastalığının belirtileri, sahip olduğunuz türe göre değişkenlik gösterir.  Plak sedef hastalığı için bazı yaygın belirtiler şunları içerir:

Sedef hastalığı genellikle gümüş renkli pullarla kaplı kırmızı deri plaklarıdır. Bu plaklar kaşıntılı ve ağrılı olabilir bazı durumlarda ise çatlama ve kanama da olabilir. Ciddi durumlarda, plaklar geniş alanları kaplayarak büyüyecek ve birleşecektir.

Tırnaklarda renk değişikliği ve çukurlaşma dahil el ve ayak tırnaklarındaki bozukluklar meydana gelebilir. Tırnaklar ayrıca tırnak yatağından ayrılabilir.

Kafa derisinde pul veya kabuk plakları oluşabilir.

Sedef hastalığı olan kişilerde psoriatik artrit adı verilen bir tür artrit de olabilir. Bu durum, eklemlerde ağrı ve şişliğe neden olur. Sedef hastalığı olan kişilerin %10 ile %30’unun da sedef hastalığı artriti olduğu tahmin ediliyor.

Sedef Hastalığının Çeşitleri

Diğer sedef hastalığının çeşitli türleri vardır ve şunları içerir:

Püstüler sedef hastalığı: Ellerin avuç içlerinde ve ayak tabanlarında küçük püstüllerle kırmızı ve pullu bir cilde neden olur.

Guttat sedef hastalığı: Genellikle çocuklukta veya genç yetişkinlikte başlayan guttat sedef hastalığı, özellikle gövde ve uzuvlarda küçük, kırmızı lekelere neden olur. Tetikleyiciler, solunum yolu enfeksiyonları, boğaz ağrısı, bademcik iltihabı, stres, ciltte yaralanma ve antimalaryal ve beta bloker ilaçlar olabilir.

Ters sedef hastalığı: Koltuk altı, kasık ve göğüs altı gibi deri kıvrımlarında ortaya çıkan parlak kırmızı, parlak lezyonlar oluşturan ters sedef hastalığı.

Eritrodermik sedef hastalığı: Deride ateşli kızarıklığa ve çarşaflara pul dökülmesine neden olan bir türdür. Şiddetli güneş yanığı, enfeksiyonlar, bazı ilaçlar ve bazı sedef hastalığı tedavilerinin durdurulmasıyla tetiklenir. Derhal tedavi edilmesi gerekir çünkü ciddi hastalıklara yol açabilir.

Sedef Hastalığına Ne Sebep Olur?

Sedef hastalığının kesin nedenini henüz net olarak bilinmiyor, ancak sedef hastalığının bazı durumların kombinasyonundan kaynaklandığına inanılıyor. Bağışıklık sistemiyle ilgili yanlış bir şey iltihaplanmaya neden olarak yeni cilt hücrelerinin çok hızlı oluşmasını tetikler. Normalde cilt hücreleri her 10 ile 30 günde bir değiştirilir. Sedef hastalıklarında her 3 ile 4 günde bir yeni hücreler büyür. Sedef hastalığı ailelerde görülme eğilimindedir, ancak nesiller boyu atlanabilir. Örneğin, bir büyükbaba ve torunları etkilenebilir, ancak çocuğun annesi etkilenmeyebilir. Sedef hastalığının tetikleyebilecek şeyler şunları içerir:

• -Kesikler, sıyrıklar veya ameliyat,
• -Duygusal stres,
• -Strep enfeksiyonları,
• -Bazı ilaçlar,
• -Kan basıncı ilaçları (beta blokerler gibi),
• -Hidroksiklorokin, sıtma ilaçlar.

Sedef Hastalığının Teşhisi

Fizik muayene

Doktorunuzun sedef hastalığını teşhis etmesi genellikle kolaydır, özellikle aşağıdaki gibi alanlarda plaklarınız varsa:

• Kafa derisi,
• Kulaklar,
• Dirsekler,
• Dizler,
• Göbek çukuru.
• Doktorun fizik muayene yapacaktır ve ailenizin tıbbi öykünüzü alacaktır.

Laboratuvar testleri

Doktorunuz biyopsi yapabilir. Biyopside küçük bir cilt parçası alınır ve test edilir. Sedef hastalığını doğrulayacak veya ekarte edecek başka bir test yoktur.

Sedef Hastalığının Tedavisi

Sedef hastalığında uygulanan birçok tedavi vardır. Bazı tedaviler yeni cilt hücrelerinin büyümesini yavaşlatır, bazıları ise kaşıntıyı ve kuru cildi rahatlatır. Doktorunuz, döküntülerinizin büyüklüğüne, vücudunuzda nerede olduğuna, yaşınıza, genel sağlığınıza ve diğer etmenlere göre sizin için doğru olan bir tedavi planı seçecektir. Sedef hastalığında uygulanan yaygın tedaviler şunları içerir:

Steroid kremler

Kuru ciltler için nemlendirici görevi görürler. Kullanılacak çeşitli steroid keremler arasından doktorunuz size uygun olanı tavsiye edecektir.

Işık tedavisi

Cilt hücrelerinin büyümesini yavaşlatmak için cildinize ultraviyole ışık saçmaya dayanan tedavi yöntemidir.

Metotreksat

Bu ilaç kemik iliği ve karaciğer hastalığının yanı sıra akciğer sorunlarına neden olabilir, bu nedenle yalnızca ciddi vakalar içindir.

Retinoidler

Bu ilaçlar, hap, krem, köpük, losyon ve jel şeklinde olabilir; A vitamini ile ilgili bir ilaç sınıfıdır. Bağışıklık sistemini baskılamak için yapılan bu ilaç, diğer tedavilere cevap vermeyen ciddi vakalarda alınabilir. Böbreklere zarar verebilir ve tansiyonu yükseltebilir, bu nedenle ilacı kullanırken doktorunuz durumu yakından izleyecektir.

Biyolojik tedaviler

Bunlar, sedef hastalığından kaynaklanan iltihabı daha iyi kontrol etmek için vücudun bağışıklık sistemini (sedef hastalığında aşırı aktif olan) bloke ederek çalışır.