İdrar yolu enfeksiyonu neden önemlidir?

İdrar yolu enfeksiyonları, solunum yolu enfeksiyonundan sonra en sık görülen enfeksiyondur. Böbrek yetmezliği gelişimi için önemli risk faktörüdürler. Ateşli bir çocukta ateşin nedeni bulunamazsa mutlaka idrar yolu enfeksiyonu açısından incelenmelidir. Çünkü idrar yolu enfeksiyonun yaptığı renal hasarın önlenmesinde ilk ve en önemli basamak  ateşin tespit edilmesidir. İdrar yolu enfeksiyonu geçiren çocukların yaklaşık %40’ında idrar torbasında kaçak tespit edilir. Eğer bu tespit yapılmazsa sonradan böbrek iflas etmiş olarak karşımıza çıkar.

İdrar yolu enfeksiyonuna eğilimi artıran faktörler nelerdir?

Kız cinsiyet, sünnet olmama, vezikoüreteral reflü (idrar torbasından kaçak), alt temizliğinin arkadan öne yapılması, işeme problemleri, böbrek yollarında darlık, taş, kabızlık, böbreğin doğumsal problemleri, küvette banyo ve sıkı giyinme idrar yolu enfeksiyonlarına neden olabilir.

İdrar kültürü alırken nelere dikkat etmelidir?

Orta idrar örneği genellikle uygundur (sünnet derisi geriye çekilmeli, aksi takdirde güvenilir değildir). Kültür öncesi temizleme konusunda standart bir yöntemin faydasını gösteren bir çalışma olmamasına rağmen sabunlu suyla alt temizliği genellikle tavsiye edilmektedir. Küçük bebeklerde idrar torbası veya idrar sondasıyla alınmaktadır. Bazen enjeksiyonla bile alınabilmektedir.

İdrar torbasıyla idrar alınmasında nelere dikkat etmelidir?

İdrar oda ısısında 1 saatten uzun bekletilmez, ekim yapılıncaya kadar buzdolabında kalabilir. İdrar torbası takılmışsa ve çocuk 2 saat içinde idrar yapmamışsa idrar torbası tekrar takılmalıdır.

İdrar yolu enfeksiyonları tespit edilmişse neler yapılmalıdır?

Öncelikle gerekli antibiyotik tedavisi verilmelidir. Daha sonra idrar yolu enfeksiyonuna zemin hazırlayan sorunlar gözden geçirilir. Böbreklerde sorun var mı diye ultrason, idrar yaparken sondalı film ve sintigrafi çekilmelidir. Çıkan sonuçlara göre yol izlenir. Bazı durumlarda koruyucu antibiyotik tedavisi her gün vermek gerekebilir.

Prof. Dr. Ahmet Akçay