Sabah öksürüğü, çoğu nispeten hafif olan birçok potansiyel nedeni olan yaygın bir durumdur. Gastroözofageal reflü hastalığından (GERD) kaynaklanan mide ekşimesi, bronşit, geniz akıntısı veya astımın tümü sabahları öksürüğe neden olabilir. Bazı durumlarda, sabah öksürüğü, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi kronik bir hastalığa bağlı olabilir. Bu yazımızda sabah öksürüğüne neden olabilecek durumları detaylandırdık.
Tıkanıklık veya geniz akıntısı
Geniz akıntısı, burundan gelen fazla mukus boğazın arkasından aşağıya damlayarak üst solunum yolu öksürüğüne yol açtığı zaman meydana gelir. Geniz akıntısının diğer belirtileri şunları içerir:
- Boğaz ağrısı,
- Sık sık yutmak,
- Boğazda bir yumru hissetmek,
Bazen geniz akıntısı, bir kişinin soğuk algınlığı veya grip gibi bir enfeksiyonu olduğunda veya mevsimsel alerjiler de dahil olmak üzere çevredeki bir şeye alerjisi olduğunda meydana gelen geçici bir sorundur.
Geniz akıntısı için tedavi seçenekleri nelerdir?
Bir enfeksiyon geniz akıntısına neden oluyorsa, genellikle kendiliğinden kaybolur. Birkaç haftadan uzun sürerse, bir kişinin bakteriyel enfeksiyonu temizlemek için antibiyotiklere ihtiyacı olabilir. Aşağıdaki yöntemler de geniz akıntısının giderilmesine yardımcı olabilir:
- Bol bol su içmek,
- Nemlendirici ile bir odada uyumak,
- Başı biraz yüksekte tutarak uyumak.
Astım
Astım, kronik hava yolu iltihabına ve tahrişe neden olur. Bu, hava yolunun daraldığı ve kişinin nefes almakta zorlandığı astım ataklarını tetikleyebilir. Ayrıca göğsünden hırıltı veya ıslık sesi gelebilir. Bir birey ayrıca öksürük gibi kronik solunum problemlerine sahip olabilir. Bazı insanlar bu öksürüğün gece veya sabah daha kötü olduğunu fark edebilir. Bazı astım türlerinde kronik öksürük tek semptomdur.
Astımda tedavi seçenekleri
Astımı olan bazı kişiler, alerjenlerin veya diğer tetikleyicilerin öksürüğüne neden olduğunu bulur. Bu polen, hava kirliliği veya belirli hava koşullarını içerebilir. Bu tetikleyicilere maruz kalmaktan kaçınmak veya bunları sınırlandırmak yardımcı olabilir.
Alerji uzmanınız, hava yolundaki iltihabı azaltmak için astım atakları veya astım ilacı için bir kurtarma inhaleri de reçete edebilir.
Bronşit
Bronşit, havanın akciğerlere gitmesine yardımcı olan bronşiyal tüplerdeki iltihaplanmayı ifade eder. Bazen bakteriyel veya viral bir enfeksiyon bu duruma neden olabilir, bu enfeksiyonlar soğuk algınlığı veya gripten sonra ortaya çıkabilir. Belirtiler şunları içerir:
Başlangıçta kuru olan ve daha sonra mukus üreten öksürük,
- Göğüste sıkışma,
- Hırıltılı solunum,
- Baş ağrısı,
- Burun akıntısı,
- Ağrı ve sızılar.
Viral bronşit genellikle kendiliğinden geçer. Kişiler, pnömoni gibi bronşitin herhangi bir komplikasyonunu tedavi etmek için antibiyotiklere ihtiyaç duyabilir.
Bronşitte tedavi seçenekleri
Tedavi, sigara veya ikinci el dumandan kaçınmak gibi iltihap kaynağını ortadan kaldırmaya ve şişliği ve iltihabı azaltmak için ilaç kullanmaya odaklanır.
Kuru ağız
- Boğaz ve ağız geceleri kurur, özellikle aşağıdaki durumlarda:
- Yeterince sıvı içilmediğinde,
- Kuru bir odada uyuduğunuzda,
- Ağzınız açık uyuduğunuzda.
- Kuru ağız durumundan kurtulmak için bol su içmek faydalı olacaktır.
GERD
GERD ile mide asidi yemek borusuna geri giderek yanma, ağrılı his ve sık mide ekşimesine neden olur. İnsanlar yatmadan kısa bir süre önce yemek yerlerse, sabah ses kısıklığına veya öksürüğe neden olabilir. Şiddetli GERD ayrıca boğazı veya akciğerleri tahriş ederek kronik öksürüğe veya yutma güçlüğüne neden olabilir.
GERD için tedavi seçenekleri
Daha az asidik yiyecek tüketmek ve yatmadan en az 3 saat önce yemek yemek gibi rutin değişiklikler yardımcı olabilir.
KOAH
KOAH, nefes almayı zorlaştıran kronik ve ilerleyici bir hastalıktır. Zamanla, durum akciğerlerdeki küçük hava keselerine zarar vererek akciğerlerin gaz alışverişini ve oksijen almasını zorlaştırır. Belirtiler şunları içerebilir:
- Öksürme,
- Hırıltılı solunum,
- Nefes darlığı.
İnsanlar başlangıçta hafif semptomlar yaşayabilir ve bu, zamanla daha şiddetli hale gelebilir.
KOAH için tedavi seçenekleri
KOAH için tedavi olmamasına rağmen, aşağıdaki gibi bir dizi rutin değişiklik belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir:
- Daha fazla egzersiz yapmak,
- Sigarayı bırakmak,
- Solunum yollarını açmaya yardımcı olacak ilaç,
- Oksijen terapisi,
- Solunum tedavileri.
Tiroid hastalığı
Hipotiroidizm, tiroidin çok az tiroid hormonu ürettiği bir durumdur. Bir kişinin sesinin kısık çıkmasına neden olabilir. Bazı kişilerde boğazda öksürüğe neden olabilecek bir şey sıkışmış hissi de vardır. Bazıları gün boyunca bir öksürük fark ederken, sabahları boğaz kuruduğunda daha kötü olabilir.
Tedavi seçenekleri
İlaçlar hipotiroidizmi tedavi edebilir, ancak seste bir iyileşme fark etmek birkaç ay sürebilir.
Öksürük İçin Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Ara sıra meydana gelen bir sabah öksürüğü, bir kişinin kuru bir boğazı veya hafif alerjisi olduğu anlamına gelebilir. Sabah veya diğer zamanlarda kronik öksürük, tedavi gerektiren kronik bir tıbbi duruma işaret edebilir. Aşağıdaki durumlarda bir sağlık merkezine başvurmak faydalı olacaktır:
- Enfeksiyon tedavisinden sonra bile belirtiler devam ediyorsa,
- Öksürük birkaç haftadan fazla sürüyorsa,
- Öksürürken kan geliyorsa,
- Ateş veya nefes darlığı gibi başka belirtiler varsa,
- Yeni doğan bebekte öksürük varsa.
Bir kişi göğüs ağrısı, nefes darlığı veya kafa karışıklığı ile öksürük yaşıyorsa veya çok miktarda kan öksürüyorsa acil servise başvurması gerekir.