Diskus, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi solunum yolu hastalıklarının tedavisinde kullanılan bir kuru toz inhaler cihazıdır. Toz formundaki ilaçları akciğerlere doğrudan iletir ve hızlı bir rahatlama sağlar. Diskus inhaler, kullanım kolaylığı sağlayan kompakt bir tasarıma sahiptir, ancak etkili bir tedavi için cihazın doğru şekilde kullanılması son derece önemlidir.
Diskus Nedir ve Nasıl Çalışır?
Diskus, özellikle bronkodilatörler (bronş genişletici) ve kortikosteroidler (iltihap giderici) gibi ilaçları içeren bir inhaler cihazdır. Kullanıcı cihazdan derin bir nefes çekerek ilacı aktif hale getirir. Diskus cihazı, nefesle aktive olduğu için basma veya püskürtme işlemi gerektirmez.
Avantajları:
- Hafif ve taşınabilir bir cihazdır.
- Doz göstergesi sayesinde kalan ilaç miktarını takip etmenize olanak tanır.
- İlacı doğrudan akciğerlere ilettiği için hızlı ve etkili bir tedavi sağlar.
Diskus Kullanımı Adım Adım
1. Ellerinizi Yıkayın
Cihazı kullanmadan önce ellerinizi yıkayarak hijyeni sağlayın.
2. Cihazı Hazırlayın
- Diskus cihazının kapağını açmak için başparmağınızı cihazın yanındaki başparmak tutacağının üzerine yerleştirin ve kapağı tamamen açana kadar kaydırın. Bu işlem cihazın içindeki ağızlık kısmını ortaya çıkarır.
- Doz kolunu tamamen dışarı doğru çekerek cihazı bir doz ilacı kullanıma hazır hale getirin. Doz kolunu çekmek, toz ilacı hazneden serbest bırakır.
3. Derin Nefes Verin
- Cihazın ağızlık kısmına nefes vermemeye dikkat edin. Bunun yerine, ağızlık kısmından uzakta bir yere nefesinizi tamamen vererek ciğerlerinizi boşaltın.
4. İlacı Soluyun
- Diskus cihazının ağızlık kısmını dudaklarınızla sıkıca kavrayarak ağzınızı tamamen kapatın.
- Cihazdan hızlı ve derin bir nefes alın. Bu, toz halindeki ilacın akciğerlerinize ulaşmasını sağlar.
5. Nefesinizi Tutun
- Nefesinizi yaklaşık 5-10 saniye boyunca tutarak ilacın akciğerlerde etkili bir şekilde dağılmasını sağlayın.
- Ardından yavaşça nefes verin.
6. Cihazı Kapatın
- Kullanım sonrasında cihazın kapağını yerine kaydırarak kapatın. Bu işlem cihazın korunmasını sağlar ve bir sonraki doz için hazır hale getirir.
7. Ağız Çalkalama (Kortikosteroid Kullanımı Durumunda)
- Eğer Diskus kortikosteroid içeren bir ilaç içeriyorsa, ağız içinde mantar enfeksiyonlarını önlemek için suyla gargara yapın ve suyu tükürün.
Diskus Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Doz Mekanizmasını Doğru Kullanın:
- Doz kolunu tam olarak dışarı çektiğinizden emin olun. Bu, ilacın doğru miktarda serbest bırakılmasını sağlar.
- Cihazın İçine Nefes Vermeyin:
- Cihazın ağızlık kısmına nefes vermek, toz ilacın nemlenmesine neden olabilir ve cihazın düzgün çalışmasını engelleyebilir.
- Derin Nefes Alın:
- İlacın akciğerlere etkili bir şekilde ulaşabilmesi için güçlü ve derin bir nefes alın. Yavaş veya yüzeysel nefes almak tedavinin etkinliğini azaltabilir.
- Cihazı Kuru Tutun:
- Diskus, toz ilaç içerdiği için nemden etkilenebilir. Cihazı kuru ve serin bir ortamda saklayın.
- Doz Sayacını Takip Edin:
- Diskus cihazında genellikle kalan doz miktarını gösteren bir sayaç bulunur. Doz sayacı sıfıra ulaştığında yeni bir cihaz temin etmeniz gerektiğini unutmayın.
- Doktorunuzun Talimatlarına Uyun:
- Diskus cihazını doktorunuzun reçete ettiği doz ve sıklıkta kullanın. Gereksiz kullanım yan etkilere yol açabilir.
Diskus Kullanımında Sık Yapılan Hatalar
Diskus cihazını kullanırken yapılan hatalar, ilacın etkisini azaltabilir veya yanlış doz alımına neden olabilir. İşte yaygın yapılan hatalar:
- Yetersiz Nefes Alma:
- İlacın etkili olabilmesi için hızlı ve derin bir nefes almanız gerekir. Yavaş nefes almak, ilacın akciğerlere ulaşmasını engelleyebilir.
- Nefesi Yeterince Tutmamak:
- İlacın akciğerlerde yayılması için nefesinizi birkaç saniye tutmanız önemlidir. Bu adımı atlamak tedavi etkinliğini azaltabilir.
- Doz Kolunu Tekrar Çekmek:
- Doz kolunu gereksiz yere tekrar çekmek, ilacın israf olmasına neden olabilir.
- Temizlik Yapmamak:
- Ağızlık kısmını düzenli olarak temizlememek cihazın tıkanmasına veya etkili çalışmamasına yol açabilir.
- Cihazın Kapağını Açık Bırakmak:
- Cihazın kapağını açık bırakmak, ilacın nemlenmesine ve etkisini kaybetmesine neden olabilir.
Diskus Kullanımının Avantajları
- Pratik ve Taşınabilir: Hafif ve kompakt tasarımı sayesinde her yere kolayca taşınabilir.
- Doğru Dozlama: Her kullanımda cihaz doğru miktarda ilaç sunar.
- Hızlı Etki: İlaç, doğrudan solunum yollarına ulaştığı için semptomları hızlı bir şekilde hafifletir.
- Kolay Kullanım: Nefes alımıyla aktif hale geldiği için basit bir kullanım sağlar.
Diskus Kullanımıyla İlgili Sık Sorulan Sorular
1. Diskus Kimler İçin Uygundur?
Diskus, astım ve KOAH gibi solunum yolu hastalıkları olan bireyler için uygundur. Hangi inhaler cihazın size uygun olduğunu belirlemek için doktorunuza danışmanız önemlidir.
2. Yan Etkiler Görülebilir mi?
Diskus cihazındaki ilaçlar, kullanılan ilacın türüne bağlı olarak yan etkilere neden olabilir. Kortikosteroidler ağızda mantar enfeksiyonlarına yol açabilir. Bronkodilatörler ise nadiren titreme veya çarpıntı yapabilir. Yan etkiler görülmesi durumunda doktorunuza danışmalısınız.
3. Diskus Nasıl Saklanmalıdır?
Diskus, kuru ve serin bir yerde saklanmalıdır. Nemli ortamlardan uzak tutulmalı ve kapağı kapalı bir şekilde muhafaza edilmelidir.
4. Diskus Çocuklarda Kullanılabilir mi?
Diskus genellikle 12 yaş ve üzeri bireylerde kullanılır. Çocuklar için kullanım kararını doktor vermelidir.
5. Diskus’un İçindeki İlaç Bittiğini Nasıl Anlarım?
Diskus cihazında kalan doz miktarını gösteren bir doz göstergesi bulunur. Göstergedeki sayı “0” olduğunda cihazdaki ilaç bitmiştir ve yenisi temin edilmelidir.
Sonuç
Diskus, astım ve KOAH gibi solunum yolu hastalıklarının tedavisinde etkili ve kullanımı kolay bir cihazdır. İlacın akciğerlere etkin bir şekilde ulaşmasını sağlamak için doğru nefes alma tekniği ve kullanım talimatlarına dikkat edilmesi gerekir. Cihazın temizliği ve saklama koşullarına özen göstermek, Diskus’un uzun süre etkili bir şekilde kullanılmasını sağlar.
Eğer Diskus cihazını kullanırken herhangi bir sorun yaşarsanız veya yan etkiler fark ederseniz, doktorunuza veya eczacınıza danışmanız önemlidir. Diskus’u doğru şekilde kullanarak solunum yollarındaki rahatlamayı ve tedavinin etkinliğini artırabilirsiniz.