Vücudunuzun bağışıklık sistemi belirli bir maddeyi zararlı olarak gördüğünde alerji meydana gelir. Vücut, alerjik reaksiyona karşı tepki verir ve alerjen oluşur. Alerjik reaksiyonlara neden olan maddeler “alerjen” olarak adlandırılır. Çok sayıda alerji çeşidi mevcuttur. Bazı alerjiler mevsimsel ya da kısa süreli olurken bazı alerjiler ise ömür boyu sürebilir. Alerjik reaksiyonu önlemenin en iyi yolu alerjenlerinizden kaçınmaktır. Bu sebeple doğru bir teşhis, alerjinizi tanımanızı sağlayarak önlem almanızı kolaylaştıracaktır. Alerjinizi tanımak ve yönetebilmek için alerji uzmanları ile yapacağınız bir program, hayat kalitesinin artmasına sebep olurken daha sağlıklı bir yaşam sürmenizin de önünü açacaktır.
Başlıca Alerji Çeşitleri Nelerdir?
İlaç Alerjisi
İlaç alerjileri, az sayıda kişide görülür. İlacın yan etkilerinin kişide görülmesi ile alerji birbirinden farklı olmaktadır. İlaç alerjisinin nedenini belirlerken hastanın geçmişine ve semptomlarına bakılır. Ancak bazı durumlarda ilaç alerjisi için deri testi de yapılabilir. Kaşıntı, kurdeşen, döküntü, yüzün şişmesi, hırıltı gibi belirtileri olan ilaç alerjisi, diğer alerjilere ya da çeşitli hastalıklara benzetilebilir. Ancak alerji uzmanları tarafından yapılacak testler ve çalışmalar ile ilaç alerjisi belirlenebilir.
Besin Alerjisi
Besin alerjisi, bağışıklık sisteminiz bir yiyeceğe veya yiyecekteki bir maddeye aşırı tepki verdiğinde, bu maddeyi tehlike olarak tanımlandığında vücut korumaya geçer ve alerjik reaksiyon ortaya çıkar. Gıda alerjisinin semptomları hafif ya da şiddetli de olabilir. Ancak hafif semptom oluşmasına sebep olan gıda daha sonra şiddetli semptom oluşmasına da sebep olabilir. Pek çok gıda alerjik reaksiyon oluşmasına sebep olabilir. Örneğin, süt, yumurta, fındık, buğday, balık, domates gibi çok sayıda değişken alerjik reaksiyona yol açabilir. Ancak belirli bir yiyeceğe tepki gösteren herkesin alerjisi olduğu söylenemez. Bu durum gıda intoleransı da olabilir. Gıda intoleransı bağışıklık ile ilintili değildir. Besin alerjisinin belirtileri arasında; kusma, mide krampları, hırıltı, kurdeşen, tekrarlayan öksürük, boğazda şişme, dilin şişmesi, düşük nabız, baş dönmesi, baygınlık hissi gibi durumlar bulunur.
Böcek Alerjisi
Her yıl binlerce insan böcek sokmalarından dolayı hastanelerin acil servislerine başvuruyor. Bazı kişilerde böcek sokmalarından kaynaklanan alerjiler meydana gelebilirken bazı kişilerde sokma ya da ısırılma olmaması, sadece temas olması durumunda da alerji oluşumu gözlemlenebiliyor. İnsanlar böcek sokmalarına karşı çok ciddi tepkiler verebilir ve bazı durumlarda hayati tehlike söz konusu olabilir. Böcek sokmalarının tedavisi alerji uzmanları tarafından yapılmalıdır. İlerde yaşanabilecek ısırma ya da sokma durumlarına karşı gelişebilecek reaksiyonu önleyen tedavi zehir immünoterapisi olarak adlandırılır. Böcek alerjisi; kaşıntı, kızarıklık, acı, şişlik, der, döküntüsü, kusma, mide krampları gibi belirtilerle kendini gösterir.
Lateks Alerjisi
Lateks alerjisi olan kişilerle lateks ile doğrudan temasta bulunulması halinde akabinde alerjik reaksiyon gerçekleşir. Bağışıklık sistemi hassas olan kişilerde lateks alerjisi ortaya çıkar. Lateks alerjisi semptomları; kurdeşen, kaşıntı, tıkalı burun, burun akıntısı gibi belirtiler içerebilir. Hırıltılı solunum, göğüste sıkışma ve nefes almada güçlük gibi astım semptomlarına da neden olabilir. Lateks içeren ürünlere maruz kaldıktan birkaç dakika sonra belirtiler ortaya çıkar. Lateks alerjisi bazen şiddetli solunum güçlüğü ve/veya kan basıncında düşüş gibi şiddetli alerjik reaksiyonlarla sonuçlanabilir. Lateks alerjisi, alerji kan testi ile teşhis edilebilir.
Evcil Hayvan Alerjisi
Özellikle başka alerjileri ya da astımı olan kişilerde kürklü evcil hayvanlara karşı alerji oluşması yaygın görülen bir durumdur. Evcil hayvan alerjenleri mobilyalarda ya da diğer yüzeylerde toplanabilir ve bu alerjenler gücünü uzun süre muhafaza edebilir. Bazen bu alerjenler birkaç ay boyunca yüksek seviyelerde kalabilir ve duvarlara, mobilyalara, giysilere ve diğer yüzeylere yapışabilir. Hapşırma, burun akıntısı, burun tıkanması, burun tıkanıklığından kaynaklanan yüz ağrısı, öksürük, deri döküntüsü, sulanan, kızaran ya da kaşınan gözler gibi belirtiler evcil hayvan alerjisi semptomları arasında yer alır. Evcil hayvan alerjisinin teşhisi alerji uzmanları tarafından yapılan deri testi ile konulabilir.
Göz Alerjisi
Göz alerjileri, vücudun bağışıklık sistemi duyarlı hale geldiğinde ve çevredeki çoğu kişide hiçbir soruna neden olmayan bir şeye aşırı tepki verildiğinde meydana gelir. Kaşıntı, kızarıklık, yanma gibi belirtiler göz alerjisinin belirtilerinden yaygın olanlarıdır. Göz alerjileri bazı göz hastalıkları ile benzer semptom gösterebilir. Bu sebeple doğru teşhis konulması önemlidir. Göz alerjisinin semptomları hafif kızarıklık olabileceği gibi iltihaplanmaya yol açabilecek kadar şiddetli de olabilir. Göz alerjenini tespit etmek için alerji uzmanları tarafından detaylı bir test yapılır ve dikkat edilmesi gereken alerjenler belirlenir.
Polen Alerjisi
Polen, mevsimsel alerjilerin en yaygın tetikleyicilerinden biridir. Pek çok kişi polen alerjisini saman nezlesi olarak bilir. Uzmanlar genellikle polen alerjisini mevsimler alerjik rinit olarak tanımlar. Alerjik reaksiyonlara neden olan polenlerin çoğu ağaçlardan, yabani otlardan ve otlardan gelir. Çimenler alerjinin en yaygın nedenidir. Huş, sedir ve meşe gibi bazı ağaç türleri de yüksek derecede alerjik polen üretir. Burun akıntısı, tıkalı burun, hapşırma, burun, kulak ve gözlerde kaşınma, kızarık ve sulu gözler, göz çevresinde şişlik gibi durumlar polen alerjisi belirtileri arasında yer alır. Bazı reçeteli ya da reçetesiz ilaçlar polen alerjisini azaltmada kullanılabilir. Alerji uzmanı tarafından konulan teşhis akabinde kullanılması gereken ilaçlar ve tedavi sürecinin gözlemlenmesi ile polen alerjisini çok hafif bir şekilde geçirebilirsiniz.
Toz Alerjisi
En yaygın iç mekan alerjenlerinden biri de toz alerjisidir ve etkileri uzun süreler devam edebilir. Astımı tetikleyebileceği gibi egzamanın da alevlenmesine yol açabilir. Toz alerjileri en çok evin süpürüldüğü, toz alındığı durumlarda ortaya çıkar ve rahatsız edici bir hal alır. Hapşırma, kaşıntı, burun akıntısı, burun tıkanması, kırmızı, sulanan ve kaşınan göz, hırıltı, öksürük ve nefes darlığı gibi belirtiler ev tozu alerjisi bulunan kişilerde görülen semptomlar arasındadır. Semptomlarınızın nedenini tam olarak belirlemek için alerji uzmanı cilt testi yapabilir. Toz alerjisi tedavisinde kullanılan farklı tedavi yöntemleri vardır. Uzmanınız size uygun tedavi mevcut durumunuza göre belirleyerek sonuca ulaşmanızı sağlar.
Küf-Mantar Alerjisi
İç ve dış mekanların çoğunda üreyebilen mantar ve küf yıl boyunca çeşitli alerjilere sebep olabilir. Genelde mutfak, banyo ve bodrumlarda üreme alanı bulan mantarlar uzun sürebilecek alerjilere de sebebiyet verebilir. Her koşulda üreyebilen küf ve mantar bazen havaya ya da çeşitli yerlere de yayılım gösterebilir. Küf-mantar alerjisinin semptomları diğer alerji semptomları ile benzerlik gösterir. Hapşırma, kaşıntı, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, kızarıklık gibi durumlar belirtiler arasında yer alır. Alerji uzmanları tarafından alerjiyi ayırt etmek için yapılan cilt ya da kan testleri ile alerji nedeniniz bulunacaktır ve tedavi yönteminiz belirlenecektir.