Bir tür besin alerjisi olan oral alerji sendromu, dudaklar, ağız ve boğazın etkilendiği bir alerjik reaksiyondur. Oral alerji sendromu yaygın olarak, çiğ meyve ve sebze yemekten kaynaklanan, astım ve mevsimsel alerjisi olan kişilerde görülür. Polen alerjileri, oral alerji sendromunu tetikleyebilir. Oral alerji sendromu, polen gıda sendromu olarak da bilinir.
Oral Alerji Sendromu Nedenleri
Oral alerji sendromu, polenden gelen bitki proteinleri ile meyveler veya sebzeler arasındaki çapraz reaksiyona bağlıdır. Polen alerjisi olan bir çocuk veya yetişkin çiğ bir meyve veya sebze yediğinde, bağışıklık sistemi benzerliği görür ve alerjik reaksiyona neden olur. Oral alerji sendromlu birçok hasta, pişirildiklerinde aynı meyve veya sebzeleri yiyebilir. Pişirme işlemi, proteini, bağışıklık sisteminin artık gıdanın polenle aynı olduğunu algılayamayacağı kadar değiştirir. Bazen aynı botanik ailedeki yiyecekler de reaksiyonlara neden olur. Bu duruma örnek olarak patates ve havuç, maydanoz ve kereviz veya elma ve armut örnekleri verilebilir.
Oral Alerji Sendromunda Tetikleyici Gıdalar
Oral alerji sendromu, polen ve belirli meyvelerde benzer şekilde yer alan proteinler arasındaki çapraz reaksiyonun bir sonucu olarak ortaya çıkar.
Oral alerji sendromunun tetikleyicileri şunları içerir:
- Muz,
- Kirazlar,
- Portakallar,
- Elmalar,
- Şeftaliler,
- Domates,
- Salatalıklar,
- Kabak,
- Dolmalık biber,
- Ay çekirdeği,
- Havuçlar,
- Maydanoz veya kişniş gibi taze otlar.
Oral alerji sendromunuz varsa, fındık ve badem gibi ağaç kuruyemişleri de belirtilerinizi tetikleyebilir. Oral alerji sendromu genellikle ölümcül olabilen sistemik fındık alerjilerinden daha hafiftir.
Alerji sendromu olan kişilerde genellikle şiddetli bir alerjik reaksiyon görülmez. Reaksiyon genellikle ağız ve boğaz bölgesi ile sınırlıdır, ancak insanların yüzde 9’unda sistemik semptomlara ilerleyebilir.
Belirtileri
Oral alerji sendromunun belirtileri ağız bölgesinde oluşma eğilimindedir. Vücudun diğer kısımlarını nadiren etkiler. Oral alerji sendromunun belirtileri genel olarak alerjiye neden olan besini yedikten birkaç dakika sonra ortaya çıkar. Bu belirtiler polen sayısının yüksek olduğu ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde daha şiddetli olabilir.
Oral alerji sendromunun başlıca belirtileri şunlardır:
- Dilde ve ağızda kaşıntı ya da karıncalanma hissi,
- Dudaklarda şişme ve uyuşma,
- Cızırtılı bir boğaz,
- Hapşırma ve burun tıkanıklığı.
Oral alerji sendromu nadir durumlarda anafilaksiye de neden olabilir. anafilaksi acil tıbbi destek gerektiren bir durumdur. Müdahale edilmeyen anafilaksi yani alerjik şok, komaya hatta ölüme sebep olabilir.
Anafilaksinin belirtileri şunlardır:
- Nefes darlığı,
- Boğazda gerginlik,
- Kurdeşen,
- Kusma,
- Mide bulantısı,
- İshal,
- Baş dönmesi.
Teşhisi ve Tedavisi
Oral alerji sendromunu teşhis ederken alerji uzmanınız klinik öykünüzü alarak başlayacaktır. Daha sonra teşhis aşamasında deri delme testi yöntemi kullanılabilir. Deri delme testinde az miktarda şüpheli alerjen cildinizin altına yerleştirilir ve vücudunuzun vereceği tepki gözlemlenir. Herhangi bir bulgu varsa alerjiniz olduğu sonucuna varılır. Oral alerji sendromunun teşhisinde alerji uzmanınız, alerjik reaksiyona neden olduğundan şüphelenilen besini yemenizi isteyebilir. Besin yükleme testi olarak adlandırılan bu yöntemin bir uzman gözetiminde ve tıbbi ekipmanların olduğu bir merkezde yapılması gereklidir. Oral alerji sendromunuz varsa bu durumu yönetmenin en etkili yolu; alerjik reaksiyona neden olan meyve ya da sebzeyi çiğ tüketmemenizdir. Oral alerji sendromunda meyveler ya da sebzeler pişirildikten sonra genellikle bir reaksiyona neden olmazlar. Alerji uzmanınız durumunuzu göz önüne alarak bu konuyla alakalı detaylı bilgileri size verecektir. Alerjinizin şiddetine göre, alerji uzmanınız size bir epinefrin (adrenalin) oto enjektörü reçete edebilir. Adrenalin oto enjektörü, alerjik reaksiyonun ciddi boyutlara ulaştığı durumlarda kullanılması gereken bir enjektördür. Bu enjektörün kullanım detayları ile ilgili alerji uzmanınız sizi bilgilendirecektir.