Burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, öksürük ve baş ağrısı… Bu belirtiler hem alerjik rinit hem de sinüzit gibi iki farklı durumun habercisi olabilir. Özellikle çocuklarda bu hastalıkları ayırt etmek zor olabilir çünkü semptomlar sıklıkla birbirine benzer. Ancak doğru tanı, etkili tedavi ve çocuğun yaşam kalitesinin artırılması için bu farkı bilmek büyük önem taşır.

Bu yazıda, çocuklarda alerjik rinit ile sinüzitin nasıl ayırt edileceğini, her iki durumun belirtilerini ve ne zaman doktora başvurulması gerektiğini detaylı bir şekilde ele alıyoruz.

Alerjik Rinit Nedir?

Alerjik rinit, çocuğun bağışıklık sisteminin polen, toz, küf, evcil hayvan tüyü gibi zararsız maddelere karşı aşırı reaksiyon göstermesiyle oluşur. Burun mukozası bu alerjenlere karşı histamin gibi maddeler salgılayarak tipik alerji belirtilerine yol açar.

Alerjik Rinit Belirtileri:

• Sürekli burun akıntısı (şeffaf)

• Burun tıkanıklığı

• Gözlerde kaşıntı ve sulanma

• Hapşırık nöbetleri

• Geniz akıntısı

• Kaşıntılı boğaz

• Yorgunluk ve dikkat dağınıklığı

Alerjik Rinit Özellikleri:

• Belirtiler mevsimsel (bahar, yaz) ya da yıl boyu sürebilir.

• Ateş görülmez.

• Şeffaf burun akıntısı tipiktir.

• Ailede alerji öyküsü sıktır.

• Göz çevresinde morluk ve burun köprüsünde kaşıma çizgisi görülebilir.

Sinüzit Nedir?

Sinüzit, burun çevresindeki sinüs boşluklarının iltihaplanmasıdır. Genellikle bir üst solunum yolu enfeksiyonunun ardından gelişir ve bakteriyel bir enfeksiyonla devam edebilir. Çocuklarda sinüzit daha sinsi seyredebilir ve bazen kronikleşebilir.

Sinüzit Belirtileri:

• Kalın, sarı-yeşil burun akıntısı

• Yüzde veya alın bölgesinde ağrı, baskı

• Ateş (özellikle akut sinüzitte)

• Kötü nefes kokusu

• Geniz akıntısına bağlı öksürük (özellikle geceleri)

• Halsizlik, iştahsızlık

• Baş ağrısı

Sinüzit Özellikleri:

• Belirtiler genellikle soğuk algınlığından 10 günden uzun sürerse düşünülür.

• Sarı-yeşil burun akıntısı belirgindir.

• Antibiyotik tedavisi gerekebilir.

• Sinüzit özellikle okul çağındaki çocuklarda daha sık görülür.

Alerjik Rinit ve Sinüzit Arasındaki Temel Farklar

Alerjik Rinit Sinüziti Tetikleyebilir mi?

Evet. Uzun süreli burun tıkanıklığı ve mukus birikimi, sinüslerin havalanmasını engelleyerek enfeksiyon gelişimine yol açabilir. Bu nedenle alerjik riniti olan çocukların semptomlarının kontrol altında tutulması, sinüzit riskini azaltır.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir çocuk alerji uzmanına veya kulak burun boğaz doktoruna başvurulmalıdır:

• Burun tıkanıklığı ve akıntısı 10 günden uzun sürdüyse,

• Sarı-yeşil akıntı ve yüz ağrısı varsa,

• Gece öksürüğü devam ediyorsa,

• Alerji belirtileri çocuğun yaşam kalitesini etkiliyorsa,

• Gözlerde şişme, ateş ve baş ağrısı birlikte görülüyorsa.

Tanı Nasıl Konur?

• Alerji Testleri: Alerjik rinit şüphesinde ciltten ya da kandan yapılan testlerle hangi alerjene karşı reaksiyon olduğu tespit edilir.

• Rinolojik Muayene: Kulak burun boğaz uzmanı burun içini ve geniz bölgesini inceleyerek sinüzit veya burun eti gibi durumları değerlendirir.

• Görüntüleme: Gerekirse sinüslerin durumu için film ya da tomografi istenebilir.

Tedavi Yaklaşımları

Alerjik Rinitte Tedavi:

• Alerjenlerden uzak durmak (polen, toz, evcil hayvan vs.)

• Burun spreyleri (kortikosteroid içerenler)

• Antihistaminik ilaçlar

• Tuzlu su ile burun temizliği

• İmmünoterapi (aşı tedavisi, doktor önerisiyle)

Sinüzitte Tedavi:

• Bol sıvı tüketimi

• Burun açıcı spreyler

• Tuzlu su ile burun yıkama

• Antibiyotik (bakteriyel enfeksiyon varsa)

• Ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler

Evde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Çocuğun odası tozdan ve nemden arındırılmalıdır.

• Halı, peluş oyuncak gibi alerjen tutan eşyalar azaltılmalıdır.

• Evcil hayvanlar çocuğun odasına alınmamalıdır.

• Polen döneminde camlar kapalı tutulmalı, dışarıdan gelince kıyafetler değiştirilmeli.

• Çocuk bol su içmeli ve dengeli beslenmelidir.

Sonuç

Alerjik rinit ve sinüzit, çocukluk çağında sık görülen ancak farklı nedenlerle gelişen iki ayrı durumdur. Benzer belirtiler gösterse de doğru tanı, etkili tedavinin kapısını aralar. Ebeveynlerin bu iki hastalık arasındaki farkları bilmesi, çocuklarının sağlık sürecine aktif şekilde katılmasını sağlar. Uzman desteğiyle hem alerjik rinit hem de sinüzit başarıyla yönetilebilir.