Çocuklarda astım iki tiptir. Alerjik astım ve alerjik olmayan astım. Çocuklarda astımın %90 nedeni alerjiye bağlıdır. Bu nedenle de astım hastalığına bazen alerjik astım (alerjik bronşit) da denilmektedir.
Tekrarlayan öksürük, hırıltı, nefes sıkışması olan bir çocukta astım akla gelmelidir. Astımlı çocuklar tedavi edilmezse diğer çocuklara göre daha az fiziksel aktivite yaparlar ve kilo alabilirler. Çünkü astımlı çocuklar egzersiz yaptıkları zaman öksürük veya nefes sıkışması gibi belirtiler gösterdiği için genelde aktivite yapmazlar.  Özellikle geceleri ve sabah kalktıkları zaman şikayetleri olur.
Astımın bir çok nedeni vardır. Genellikle bir çocukta birden fazla neden vardır. Öksürük, tekrarlayan bronşit ve nefes sıkışması, özellikle egzersiz sırasında olduğu zaman astım olabileceğini gösteren bir ip ucudur.

Astım Bronşit Teşhisi

Astım(alerjik bronşit) teşhisi koymak bazen zordur. Astımın teşhisini koyacak tek bir test maalesef yoktur. Astımlı çocuklar genellikle çocuk alerji uzmanlarına yönlendirilir. Çünkü çocuk alerji uzmanları astım teşhis ve tedavisinde özel eğitim alan uzmanlardır.
Çocuğunuzun alerji uzmanı genellikle çocuktaki belirtilerin ciddiyeti öğrenmek için çeşitli sorular sormaktadır. Şikayetleri ne sıklıkta olduğu, uykusunu bozup bozmadığını öğrenmek ister.

Bebeklerde teşhis koymak için çok dikkatli olmak gerekir. Çünkü bebeklerdeki astım belirtileri çok farklı nedenlerle olabilir. Çok farklı tedavilere gerek olabilir. Bebeklerde astım belirtileri olduğu zaman genelde re-aktif hava yolu hastalığı olarak adlandırılır.

Astımı tetikleyen en sık iki tetikleyici neden soğuk algınlığı ve alerjenlerdir. Bebeklikten sonra alerjiler özellikle önemli olmaya başlar. Astımlı çocuklarda astımın teşhis ve tedavisi için alerji yönünden değerlendirilmesi gerekmektedir.

Çocuk 5 yaşından büyükse akciğer fonksiyon testleri ile akciğer fonksiyonları değerlendirilmelidir. Bazen akciğer enflamasyonu gösteren testler yapılır. Bazen akciğer grafisi gerekebilir. Bağışıklık sistemi testleri ve ter testi gerekebilir.

Astım Bronşit Tedavisi

Öncelikle astımın nedeni tespit edilmişse nedenlerden korunmak gerekir. Çocuklarda en sık neden alerjisidir. Örneğin ev tozu akar alerjisi olanlar için ev tozu akarları için önlem alınmalıdır. Astımı tetikleyen faktörlerden uzak kalınmalıdır. Çocuk alerji uzmanınız çocuğun durumuna göre tedaviyi planlanacaktır. Takiplere göre astımlı çocuğun tedavisi ayarlanır.

Astım ilaçları hazne ile kullanılabilir, nebulizatör ile veya büyük çocuklarda doğrudan uygulanabilmektedir. Hangi yönetimin çocuk için uygun olacağı çocuk alerji uzmanınca belirlenmektedir.

Astım ilaçları rahatlatıcı ilaçlar ve iyileştirici ilaçlar olarak ikiye ayrılır. Rahatlatıcı ilaçlar sadece öksürük veya nefes sıkışması olduğu zaman kullanılan ilaçlardır. İyileştirici ilaçlar ise çocuğun şikayetlerine göre gerekirse kullanılmaktadır.

Astımlı çocuğu olan ailelerin sık sorduğu soruların cevapları aşağıda bulabilirsiniz.

Astım bronşit tedavi edilebilir mi?

Astımlı çocukta doğru teşhis konulmuş ve eğitimle birlikte doğru tedavi edilirse hayat boyu kontrol edilebilir.

Çoğumun astımı nasıl ilerler?

Gribal enfeksiyonlarla hırıltısı olan birçok çocuk yaşın büyümesiyle düzelir. Eğer çocuğunuzda egzama varsa, alerjisi tespit edilmişse veya evde sigara içiliyorsa veya anne, baba, kardeş, yakın akrabalarda alerjik hastalık fazla ise astım belirtilerinin kalıcı olma şansı yüksektir.

Astımlı çocuk egzersiz yapabilir mi?

Bir çocuğun astımı kontrol altındaysa egzersiz yapılmasında sakınca yoktur. Egzersiz sırasında nefes sıkışması veya öksürük oluyorsa egzersiz öncesi salbutamol spreyler kullanılabilir. Birçok astımlı milli sporcu vardır.

Okulda astım belirtileri nasıl kontrol altına alınabilir?
Öğretmen ve aile birlikte hareket etmelidir. Okulda astım belirtileri olduğu zaman ne yapılacağı konusunda eylem planı çocuk alerji uzmanı tarafından size verilmelidir. Bu plana göre hareket edilmelidir.

Önemli başlıklar

  • Astım hırıltıya göre daha sık görülür. Öksürük, tekrarlayan bronşit ve nefes sıkışması özellikle egzersiz sırasında oluyorsa astım olabileceği akla gelmelidir.
  • Astımın en sık iki tetikleyicisi soğuk algınlığı ve alerjidir.
  • Astım en sık nedeni alerji olmakla birlikte bazen astımın nedeninin bulunması mümkün değildir.
  • Astım tedavisinde en önemli konular doğru teşhis, doğru ilaç ve ilaçların doğru kullanılması ve astıma neden olan alerjen ve tetikleyicilerden kaçınmadır.
  • Çocuğunuzda astım belirtileri varsa bu konuda en deneyimli olan çocuk alerji uzmanları ile temasa geçmelisiniz.

Astım belirtileri olan çocukların astım ve alerjik hastalıklar konusunda uzmanlar tarafından teşhis edilip tedavi edilmesi çok önemlidir. Çocuk alerji uzmanları (Diğer adı çocuk immünoloji ve alerji hastalıkları uzmanları) çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlarından çocuklardaki astım, bağışıklık yetmezliği ve alerjik hastalıklar konusunda eğitim alarak uzmanlık diploması almaya hak kazanmış uzmanlardır. Sonuç olarak çocuk alerji uzmanları hem çocuk doktoru hem de alerji konusunda uzmanlık diploması olan çocuk doktorlarıdır.