Çocuklarda öksürük sıklıkla karşımıza çıkan önemli bir sorundur. Öksürük nedenleri çok fazladır. Çok basit bir sorun olabileceği gibi çok önemli bir hastalığın belirtisi de olabilmektedir. Çocuklarda öksürük akut ve kronik olarak iki grupta incelenebilir. Çocuklarda öksürük olduğunda ne zaman çocuk alerji uzmanına götürülmesi gerektiği de çok önemlidir. Uzun süren bir öksürük astım hastalığının da bir belirtisi olabilir.
Çocuklarda Akut Öksürük Nedenleri
Akut öksürük deyince 2 hafta veya daha az süren öksürük akla gelmektedir. Çocuklarda akut öksürüğün en sık nedeni virüslerden yana gribe bağlı öksürük nedeniyle olmaktadır. Sağlıklı çocuklarda özellikle ana okullarına gidenlerde yılda 8 defaya kadar gribal enfeksiyona bağlı öksürük görülmektedir. Bu öksürükler genellikle 10 gün içinde düzelmektedir.
Nadir olarak öksürük akciğerlere çekirdek fıstık gibi yabancı bir cismin kaçması nedeniyle olmaktadır. Özellikle çekirdek veya fıstık yerken öksürük krizi gelişen bir çocukta yabancı bir cismin akciğerlere kaçmış olabileceği akla gelmelidir.
Akut öksürüğün en sık nedenleri;
- Soğuk algınlığı,
- Grip,
- İrritanların inhalasyonu,
- Zatürre,
- Boğmaca öksürüğü.
Çocuklarda Kronik Öksürük Nedenleri
Astım
Astımın en önemli belirtisi öksürüktür. Astımın tek belirtisi öksürük olabilir. Özellikle gece uykudan uyandıran, sabaha doğru öksürük olan, egzersiz sonrası öksürük olan, 1 aydan uzun süren öksürüğü olan çocuklarda mutlaka astım akla gelmelidir ve incelenmelidir.
Nazal Sinüs Hastalığı
Geniz akıntısı nezle veya sinüs enfeksiyonları ile oluşmaktadır. Geniz akıntısı kronik öksürüğe neden olabilir. Geniz akıntısı nedeniyle de öksürüğe neden olan sinirler uyarılmakta ve öksürüğe neden olmaktadır.
Mide ve yemek borusu hastalıkları
Mide sıvısı yemek borusuna doğru veya boğaza doğru reflü sonucu ulaşırsa kronik öksürüğe neden olabilir. Bu duruma gastroözofagial reflü denilmektedir. Bu çocuklarda ses boğuk çıkar ve boğulma gibi öksürük olur. Bu durumun kesin teşhisi için reflü testi yapılabilmektedir.
Grip sonrası öksürük
Bazen grip sonrası öksürük uzun sürebilir. Bu durumda spesifik bir tedavi yoktur. Okula giden çocuklarda okulda çocuğun ve arkadaşlarının rahatsız olmaması için öksürük şurupları verilebilir.
Akciğerlerin bakterilerle enfeksiyonu
Bakteriler akciğerleri enfekte ederse akciğer enfeksiyonu gelişirse öksürük tetiklenebilir. Bu durumda doktorun mutlaka görmesi gerekir.
Tik olarak öksürük
Öksürüğün hiçbir nedeni bulunamaz. Genellikle uykuda öksürük olmaz. Öksürük sesi korna gibidir. Bazen psikolojik destek veya rahatlatıcı tedavi gerekebilir.
Yabancı cisim aspirasyonu
Bazen yabancı bir cismin akciğerlere kaçtığı gözden kaçar. Birçok tetkiki rağmen sebep bulunamazsa yabancı cisim akla gelmelidir.
İrritan öksürük
Sigara, keskin kokular ve hava kirliliği öksürüğe neden olabilir. Kokulara hassas olan çocukların astım yönünden de incelenmelidir.
Kronik öksürüğün sık nedenleri ise;
- Alerjiler,
- Astım (Çocuklarda çok sıktır),
- Bronşit,
- Reflü,
- Geniz akıntısı.
Öksürüğün Diğer Nedenleri;
- Akut sinüzit,
- Bronşektazi,
- Bronşiolit,
- Boğmaca,
- Kronik sinüzit,
- Krup,
- Kistik fibrozis,
- Larenjit,
- ACE enzim inhibitörlerinin kullanımı,
- RSV enfeksiyonu,
- Tüberküloz.
Görüldüğü gibi öksürüğün birçok nedeni vardır. Bu nedenle dikkatli bir şekilde incelenmesi gerekir.
Öksüren Çocuğu Ne Zaman Doktora Götürmek Gerekir?
Eğer çocuğunuzun öksürüğü birkaç haftadan uzun sürüyorsa bir doktorun görmesi gerekir. Ayrıca;
- Öksürürken renkli balgam çıkıyorsa,
- Çocuğunuzun akciğerinde hırıltı varsa,
- 38 dereceden yüksek ateş olursa,
- Nefes sıkışması varsa bir doktor görmelidir.