Wiskott Aldrich Sendromu X’e bağlı resesif geçen mikrotrombositopeni, egzama, sekonder piyojenik enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar ve maliğnite riskinin arttığı immün yetmezlik sendromudur. Wiskott Aldrich Sendromunda trombositopeni, egzama ve tekrarlayan piyojenik enfeksiyonlar vardır. Wiskott Aldrich Sendromu  olgularında prognoz kötüdür. 

Wiskott Aldrich Sendromu Nedir?

Wiskott Aldrich Sendromu X’e bağlı resesif geçen mikrotrombositopeni, egzama, sekonder piyojenik enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar ve maliğnite riskinin arttığı immün yetmezlik sendromudur. WASP geni X kromozomunun kısa kolunda bulunur. WASP geninde 400 den fazla mutasyon tanımlanmıştır. Bu mutasyon sonucu fagositoz ve bağışıklık sisteminde bozukluk ve trombosit anormallikleri görülür. Fc ilişkili fagositozda bozukluk vardır. Enflamasyon olaylarında immün sistem hücrelerinin inflamasyon bölgesine gitmesinde bozukluk vardır.
Wiskott Aldrich Sendromlu olgularda NK hücre sitotoksitesindeki azalma kanser gelişimini artırmaktadır.

Wiskott Aldrich Sendromu  Sıklığı Nedir?

250 bin kişiden birinde görülür.

Wiskott Aldrich Sendromunda Klinik Bulgular Nelerdir?
Wiskott Aldrich Sendromunda trombositopeni, egzama ve tekrarlayan piyojenik enfeksiyonlar vardır. Tüm olguların üçte birinde klasik form vardır.

Egzama

Wiskott Aldrich Sendromlu hastaların bulgularından biridir. Doğumdan sonra ilk 1 yılda ortaya çıkar. Birçok olguda tedaviye direnç vardır. 10 çocuğun sekizinde egzama vardır. Egzamalı bölgelerde sekonder enfeksiyonlar görülebilir.
İmmun yetmezlik
Hücresel ve humeral immune yetmezlik vardır. Bu nedenle enfeksiyonlar sıktır. Doğumdan sonra ilk 6 ay orta kulak iltihabı sık olur. Su çiçeği enfeksiyonu genellikle ağır seyreder. Su çiçeği enfeksiyonu tedavisinde asiklovir, yüksek doz İVİG ve varicella zoster immunoglobulin kullanılır.
Fungal enfeksiyonlar candida enfeksiyonu şeklindedir.

Otoimmün Hastalıklar

Hastaların %40’ında görülür. En sık otoimmun hemolitik anemi (Coombs pozitif), Henoch Schönlein purpurası, inflamatuar barsak hastalığı, inflamatuar poliartrit, immüne kompleks hastalığına bağlı kronik glomerulonefrit şeklinde karşımıza çıkar.
Maliğnite
Hastaların yaklaşın onda birinde malignite rapor edilmiştir. Çocuklardan ziyade genç yetişkinlerde görülür. Lenforetiküler kökenli maliğniteler en sık rastlanan malignite türüdür.
Wiskott Aldrich Sendromunda klinik skorlama vardır.

Bulgular XLT Klasik
Skor 1 2 3 4 5
Trombositopeni + + + + +
Egzama -/+ + ++ -/+
İmmun yetmezlik -/+ + ++ -/+
Otoimmunite ve maliğnite +

XLT: X e bağlı Hafif trombositopeni ile seyreden ve daha hafif klinikle giden Wiskott Aldrich Sendromu

Laboratuvar Bulguları Nelerdir?

Trombositopeni ve trombosit hacminin küçük olması sabit bulgulardan biridir. Hastaların çoğunda trombositopeni vardır. Trombosit sayısı 50.000/mm3 veya daha düşük düzeydedir. Trombosit hacmi normalde 7-10.5 fl arasında iken bu hastalıkta 5 fl altındadır. Kemik iliği megakaryosit sayısı normaldir. Mikrotrombositopeni genelde antikora bağlı gelişen trombositopeniden bağımsız olup IVIG ve steroid tedavisine genellikle yanıt vermez. Splenektomi sonrası sayı ve hacminde artış olur.

Wiskott Aldrich Sendromunda Görülen Laboratuvar Bulguları;

Trombositopeni (70 bin/m3 altında),
-MPV’de azalma,
-Progresiv lenfositopeni,
-Normal ya da azalmış IgG,
-Azalmış IgG, artmış IgA ve IgE düzeyleri,
-Polisakkarit antijenlere azalmış lenfoproliferatif yanıt,
-Doğal öldürücü (NK) hücre aktivitesinde azalma,
-Monosit kemotaksi ve aktivitesinde azalma,
-CD43 ekspresyonunda azalma,
Wiskott Aldrich Sendromunda T ve B hücre fonksiyonlarında etkilenme oranı değişkendir. Süt çocukluğu döneminde dolaşan lenfosit sayısı genellikle normaldir. Lenfopeni 6 yaşından sonra sıktır. T hücre yetmezliğine bağlıdır.
Özellikle polisakkarit antijenlere antikor yanıtı bozuktur. Her iki çocuktan birinde difteri, tetonoz, toksoid aşılarına ve Hib aşısına karşı antikor yanıtı bozuktur. Candida ve PPD anormaldir. Nötrofil sayısı, dokulara nötrofil göçü ve fagositoz ve baktarisidal aktivite genellikle normaldir. İnvitro nötrofil ve monosit kemotaksisi bozuktur.

Wiskott Aldrich Sendromu  Teşhisi Nasıl konulur?

Konjenital veya erken başlangıçlı mikrotrombositopeninin görüldüğü her erkek olguda Wiskott Aldrich Sendromu  düşünülmelidir.  Aile öyküsü tanıyı koydurabilir.
Hastalık tanısında Amerikan İmmün yetersizlik grubu ve Avrupa İmmün Yetmezlik grubu kriterlerine göre;
Kesin Wiskott Aldrich Sendromu
Konjenital trombositopeni (Trombosit sayısı 70.000 altında) ve küçük trombositleri olan erkek olguda aşağıdakilerden en az birinin olması
-WASP mutasyonu,
-Lenfositlerde Northen Blot’la WASP mRNA yokluğunun gösterilmesi,
-Lenfositlerde WASP ekspresyonunun olmaması,
-Maternal kuzen yeğen veya dayıda mikrotrombositopeni varlığı.
Kuvvetle mümkün Wiskott Aldrich Sendromu
– Konjenital trombositopeni (Trombosit sayısı 70.000 altında) ve küçük trombositleri olan erkek olguda aşağıdakilerden en az birinin olması:
-Egzama,
-Anormal polisakkarit antikor yanıtı,
-Tekrarlayan bakteriyel/viral enfeksiyonlar,
_otoimmun hastalıklar,
_Lenfoma, lösemi veya beyin tümörü.
Wiskott Aldrich Sendromu  Mümkün
Mikrotrombositopenisi olan veya trombositopeni nedeniyle splenoktomi yapılmış erkek olguda aşağıdakilerden en az biri
-Egzama,
-Anormal polisakkarit antikor yanıtı,
-Tekrarlayan bakteriyel/viral enfeksiyonlar,
-Otoimmun hastalıklar,
-Lenfoma, lösemi veya beyin tümörü.
Wiskott Aldrich Sendromunda prenatal tanı mümkün mü?
Wiskott Aldrich Sendromu nda prenatal tanıda mutasyonların bilindiği ailelerde koryonik villus biobsisi veya amniyosentezle, mutasyonların bilinmediği olgularda ise maternal ve fetal kan örneklerinde sekans analizi mümkündür.

Wiskott Aldrich Sendromunda Tedavi

Wiskott Aldrich Sendromu  olgularında prognoz kötüdür. Yaşam süresi 3 ile 11 yıl arasında değişir. Enfeksiyonlar, kanama ve malignensi ölüm nedenleridir.
Wiskott Aldrich Sendromunda küratif tedavi yöntemleri hematopeitik kök hücre ve gen naklidir.
Spesifik antikor yanıtında defekt olması nedeniyle İVİG kullanılmaktadır.
Proflaktik antibiyotik kullanılması yararlı olabilir.
Kontrol altına alınamayan kanamalarda trombosit transfüzyonları verilebilir. Yüksek doz İVİG ve stroidler kanamayı durdurabilir.
Splenektomi kök hücre transplantasyonu şansı olmayan ve kanamanın kontrol altına alınamadığı hastalarda düşünülebilir. Egzama tedavisinde topikal steroidler ve nosteroid antiinflamatuar ajanlar kullanılabilir.
Wiskott Aldrich Sendromunda gen tedavisi
Wiskott Aldrich Sendromunda gen tedavisi üzerinde çalışmalar devam etmektedir.