Evlerde çok sevimli olan kedi, köpek, muhabbet kuşu, kanarya gibi evcil hayvanlar beslenmektedir. Bu sevimli hayvanlar çok masum olsa da bazı kişilerde alerjik reaksiyonlar oluşmasına sebep olabilir. Evcil hayvan alerjisinde, epitel, kıl ve salgılara karşı duyarlanmalar gelişebilmektedir. Kedi ve köpek tüyü alerjeninin, evcil hayvan beslenmeyen ortamlarda ve okulda normalin 3 katından fazla olabildiği bildirilmiştir.
Kedi Alerjisi
Kedi epiteli ve tüyleri ile gelen alerjenler alerjik solunum yolu hastalığının en sık nedenlerinden birisidir. Majör kedi alerjeni bir glikoprotein olup havada uzun süre bulunabilir. Evcil hayvan alerjisinin başında kediler gelmektedir. Kedi alerjenleri kıyafetler aracılığı ile de taşınabilmektedir. Elbiselerin üzerine yapışarak okul, iş ortamı gibi kedilerin bulunmadığı ortamlarda da kişileri etkilemeye devam edebilir. Kedilerin alerjen kaynağı sebase glandlar, tükürük ve perianal gland- lardır. Kedi, salyasında bulunan alerjeni, temizlenmek amacıyla yaladığında tüylerine bulaştırır. Sonuç olarak evcil hayvan alerjisine neden olan hayvanlardan biri de köpektir. Kedi tüyleri rezervuar olarak işlev görür. Parçalanan ve dağılan tüylere yapışan kedi alerjenleri iç ortam havasında bulunur ve duyarlı kişileri etkiler. Kedi alerjeni ayrıca kedilerin yaşadığı evlerde halı, kilim ve mobilyalarda, ayrıca ev tozlarında bulunmaktadır. Genelde kedilere alerji %2-30 oranında görülmektedir. Astımlıların ve alerjik rinitli çocukların %15-50 kadarında kedi alerjisi tespit edilmektedir.
Köpek Alerjisi
Evcil hayvan alerjisine neden olan hayvanlardan biri de köpektir. Köpek tüyü kedi tüyüne göre daha az alerjeniktir. Köpek alerjenleri çoğunlukla köpek tüyünde bulunmakla birlikte köpeğin tükürüğünde, deri ve idrarında da bulunmaktadır. Köpek tüyü son derece hafiftir ve saatlerce havada asılı kalabilir. Kedi ve köpek alerjisi bulunan bireylerde başka hayvanlara da alerji gelişebilmektedir. Köpek bulunan evlerde alerjen yükü yapışkan olması nedeniyle en fazla yataklarda ve kumaş koltuk takımlarında görülmektedir. Köpek tüyü, duyarlı bireylerde astım belirtilerine neden olabilir.
Diğer Evcil Hayvanların Alerjenlerinden Korunma
Kafes kuşlarının epitel ve tüylerine duyarlılık olabilmektedir. Ayrıca kafeslerde biriken dışkı ve artıklar akarlar için iyi bir yaşam alanı oluşturabilmektedir. Atların alerjenleri deri döküntüsünde bulunan major alerjenlerdir. Ayrıca fare, hamster, inek, tavşan, kaz tüyü gibi hayvan alerjenlerine de alerji görülebildiği bildirilmiştir. Çocuklarda evcil hayvan alerjisi tümüyle sakınabilmek olanaksızdır. Çünkü evcil hayvan alerjenleri her yerde bulunur. Okul, toplu taşıma ve kedi sokulamayan binalar dahil ev dışındaki birçok ortamda bulunur. Evden bu tür hayvanların uzaklaştırılması desteklenmekle birlikte, hayvan tamamen uzaklaştırıldıktan sonra bile alerjen düzeylerinin azalması aylar sürebilir. Evcil hayvan alerjenlerine duyarlı olan çocukların evlerinden evcil hayvanın gönderilmesi çok etkili metot olduğu bildirilmekle birlikte evden evcil hayvan gönderilmesiyle astım belirtilerinin iyileşmesi ve duyarlılığın azalmasının sağlanmadığı gösterilmiştir. Alternatif olarak evcil hayvanın yatak odası dışında beslenilmesi havadaki alerjen seviyesini 5 kat azaltabilir. HEPA filtrelerinin yararı konusunda kesin kanıt yoktur. Çamaşır suyu evcil hayvanlara duyarlanmayı azalttığı bildirilmiştir.