Kişniş alerjisi nadir olmakla birlikte meydana gelmektedir. Kişniş, Akdeniz’den Asya mutfaklarına kadar dünyanın dört bir yanından gelen yiyeceklerde yaygın olarak bulunan yapraklı bir bitkidir. Taze veya pişmiş olarak eklenebilir ve yenebilir veya yemeklerde kullanılabilir. Kişniş alerjisinin belirtileri, diğer gıda alerjilerinin belirtilerine benzer. Çoğu gıda alerjisi çocuklukta gelişir, ancak daha sonra da ortaya çıkabilir. Yetişkinlik döneminde de kişnişe karşı alerji geliştirebilirsiniz. Bazı kişilerde çiğ kişnişe karşı alerji gelişirken pişmiş kişnişe karşı alerji gelişmeyebilir. Kişniş, bazen Çin maydanozu veya kişniş olarak da bilinen Coriandrum sativum bitkisinin yapraklı saplarını ifade eder.
Kişniş Alerjisinin Belirtileri
Alerjik reaksiyon belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı kişilerde belirtiler şiddetli olabilirken bazı kişilerde ise son derece şiddetli olabilir. Her reaksiyonun belirtisi de birbiri ile aynı olmayabilir. Daha önce hafif bir reaksiyon geçirmişseniz bir sonraki reaksiyon farklı olabilir. Kişniş alerjisinin belirtileri, diğer gıda alerjilerinin belirtilerine benzeyebilir ve şunları içerir:
- Kurdeşen,
- Şişmiş, kaşıntılı dudaklar veya dil,
- Öksürük,
- Kusma ve kramplar dahil mide ağrısı,
- İshal.
Şiddetli bir kişniş alerjisi, ciddi ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir alerjik reaksiyon olan anafilaksiye yol açabilir. Bir kişniş alerjisinden kaynaklanan anafilaksi belirtileri şunları içerir:
- Nefes darlığı ve hırıltı dahil nefes almada zorluk,
- Baş dönmesi (vertigo),
- Zayıf nabız,
- Şok,
- Yutma zorluğu,
- Şişmiş dil,
- Yüzün şişmesi,
- Kurdeşen.
Anafilaksi, kişniş alerjisinde yaygın olmasa da, yukarıdaki semptomları yaşıyorsanız acil tıbbi yardım almanız önemlidir. Acil tıbbi müdahale gerektiren anafilaksi, müdahale edilmediği durumlarda ölüme neden olabilir.
Kişniş Alerjisi ve Çapraz Reaksiyon
Kişniş, Apiaceae familyasından olup, bu ailedeki diğer baharatlar anason, kimyon tohumu, kereviz, frenk maydanozu, kimyon, dereotu, rezene ve maydanozdur. Huş ağacı polenine duyarlıysanız, polen-gıda alerjisi sendromunuz olabilir ve ayrıca elma, havuç, kivi, armut, şeftali, erik, nektarin, kayısı, kiraz, domates, kereviz, patates, yaban havucu, biber, kimyon, bezelye, kişnişe de tepki verebilirsiniz.
Oral Alerji Sendromu
Kişniş ayrıca gıda-polen alerjisi olarak da adlandırılan oral alerji sendromu olarak bilinen bir alerji türüne de neden olabilir. Bu durum, bazı bitki polen proteinleri ile bazı çiğ meyveler, sebzeler, kuruyemişler ve baharatlar arasındaki çapraz reaktiviteden kaynaklanır. Belirli bitki polen türlerine alerjiniz varsa, ilgili bitki türlerine ait gıdalara karşı daha hafif bir reaksiyon yaşayabilirsiniz. Örneğin, huş ağacı polenine alerjiniz varsa, elma, şeftali, kiraz, erik, kereviz, patates, biber, ceviz, badem, rezene ve kişniş gibi bazı gıdalara oral alerji yaşayabilirsiniz. Semptomlar, ağız ve boğazda karıncalanma veya şişme ve diş eti tahrişini içerir. Oral alerji sendromu, bu gıdalardaki proteinlerin, huş polenindeki alerjiye neden olan proteinlere yapısal olarak benzer olması ve vücut tarafından alerjen olarak tanınması nedeniyle oluşur.
Kişniş Alerjisinde Kaçınılması Gereken Yiyecekler
Herhangi bir alerjide olduğu gibi, bunu tetiklemekten kaçınmanın en iyi yolu, onu tamamen önlemek ve yanlışlıkla yutarsanız ne yapmanız gerektiğini bilmektir. Bu bitkiyi yemeklere dahil eden dünya çapında epeyce mutfak vardır. Kişniş, birçok orta ve Güney Amerika, Akdeniz, Asya ve Portekiz yemeklerinde yaygındır. Bu yiyecekleri bir restoranda veya evde yiyorsanız, içerik listesini iki kez kontrol ettiğinizden emin olun.
Kişniş Alerjisinin Teşhisi ve Tedavisi
Çocuğunuzda ya da sizde, kişniş yedikten sonra yukarıdaki belirtilerden bir ya da daha fazlası meydana gelirse bir alerji uzmanına gitmeniz gerekir. Alerji uzmanları, alerjik hastalıklar konusunda uzmanlaşan, üst ihtisas yapan doktorlardır. Doktorunuz, bazı testlerle kişnişe alerjiniz olup olmadığını doğrulayacaktır.
Kişniş alerjisi teşhisi aldıktan sonra en etkili tedavi yöntemi, kişnişten kişniş içeren her şeyden uzak durmaktır. Alerjiniz şiddetliyse eğer alerji uzmanınız sürekli yanınızda bulundurmanız gereken bir adrenalin oto enjektörü reçete edecektir.